𨀈𬧐內容

恪別𡧲版𢯢𢷮𧵑「共和人民中華」

668 bytes removed 、 𣈜25𣎃10𢆥2015
no edit summary
空固𥿂略𢯢𢷮
空固𥿂略𢯢𢷮
𣳔1: 𣳔1:
'''中國''' (㗂:中国), tên chính thức là '''Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa''', còn được gọi là '''[[Trung Quốc đại lục]]''' để phân biệt với [[Đài Loan]], [[Ma Cao]], [[Hồng Kông]], là một quốc gia có chủ quyền nằm tại [[Đông Á]]. Đây là quốc gia [[Danh sách quốc gia theo số dân|đông dân cư nhất]] trên thế giới, với trên 1,35 tỷ. Trung Quốc là quốc gia độc đảng do [[Đảng Cộng sản Trung Quốc|Đảng Cộng sản]] cầm quyền, chính phủ trung ương đặt tại thủ đô [[Bắc Kinh]].Chính phủ Trung Quốc thi hành quyền tài phán tại 22 [[tỉnh (Trung Quốc)|tỉnh]], năm [[Khu tự trị Trung Quốc|khu tự trị]], bốn [[Thành phố trực thuộc trung ương (Trung Quốc)|đô thị trực thuộc]], và hai [[Đặc khu hành chính|khu hành chính đặc biệt]] [[Hồng Kông]] [[Ma Cao]]. Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa cũng tuyên bố chủ quyền đối với các lãnh thổ nắm dưới sự quản lý của Trung Hoa Dân Quốc ([[Đài Loan]]), cho [[Đài Loan (tỉnh của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa)|Đài Loan]] là tỉnh thứ 23 của mình, yêu sách này gây tranh nghị do sự phức tạp của [[Vị thế chính trị Đài Loan|vị thế chính trị]] Đài Loan.
'''中國''' (㗂中國:中国)、𠸜正式羅'''共和人民中華'''、群得噲羅'''[[中國大陸]]'''底分别唄[[臺灣]], [[澳門]][[香港]]、羅𠬠國家𣎏主權𦣰在[[東亞]]。低羅國家[[名冊國家遶數民|東民居一]]𨕭世界、唄𨕭1,35秭。中國羅國家獨黨由[[黨共産中國|黨共産]]擒權、政府中央噠在首都[[北京]]。政府中國施行權財盼在22[[省(中國)|]]、𠄼[[區自治中國|區自治]]、𦊚[[城舖直屬中央(中國)|都市直屬]]、吧𠄩[[特區行政|區行政特别]][[香港]][[澳門]]。政府渃共和人民中華拱宣佈主權對唄各領土𪫶𤲂事管理𧵑中華民國([[臺灣]])、朱[[臺灣(省𧵑共和人民中華)|臺灣]]羅省次23𧵑𨉟、要冊呢𢲧掙議由事復雜𧵑[[爲勢政治臺灣|爲勢政治]]臺灣。


Trung Quốc có diện tích khoảng 9,6 triệu km², là quốc gia có [[Danh sách quốc gia theo diện tích|diện tích lục địa lớn thứ nhì]] trên thế giới,và là quốc gia có tổng diện tích lớn thứ ba hoặc thứ tư trên thế giới, tùy theo phương pháp đo lường.{{efn|Xếp hạng tổng diện tích so với Hoa Kỳ dựa vào phương pháp đo lường tổng diện tích của hai quốc gia.}} Cảnh quan của Trung Quốc quảng đại và đa dạng, biến đổi từ những thảo nguyên rừng cùng các sa mạc [[sa mạc Gobi|Gobi]] và [[sa mạc Taklamakan|Taklamakan]] ở phía bắc khô hạn đến các khu rừng cận nhiệt đới ở phía nam có mưa nhiều hơn. Các dãy núi [[Himalaya]], [[Karakoram]], [[dãy núi Pamir|Pamir]] và [[Thiên Sơn]] phân tách Trung Quốc khỏi [[Nam Á|Nam]] và [[Trung Á]]. [[Trường Giang]] và [[Hoàng Hà]] lần lượt là sông dài thứ ba và thứ sáu trên thế giới, hai sông này bắt nguồn từ [[cao nguyên Thanh Tạng]] và chảy hướng về vùng bờ biển phía đông có dân cư đông đúc. Đường bờ biển của Trung Quốc dọc theo Thái Bình Dương và dài 14500 km, giáp với các biển: [[Bột Hải (biển)|Bột Hải]], [[Hoàng Hải]], [[biển Hoa Đông]] và [[biển Đông]].
Trung Quốc có diện tích khoảng 9,6 triệu km², là quốc gia có [[Danh sách quốc gia theo diện tích|diện tích lục địa lớn thứ nhì]] trên thế giới,và là quốc gia có tổng diện tích lớn thứ ba hoặc thứ tư trên thế giới, tùy theo phương pháp đo lường. Cảnh quan của Trung Quốc quảng đại và đa dạng, biến đổi từ những thảo nguyên rừng cùng các sa mạc [[sa mạc Gobi|Gobi]] và [[sa mạc Taklamakan|Taklamakan]] ở phía bắc khô hạn đến các khu rừng cận nhiệt đới ở phía nam có mưa nhiều hơn. Các dãy núi [[Himalaya]], [[Karakoram]], [[dãy núi Pamir|Pamir]] và [[Thiên Sơn]] phân tách Trung Quốc khỏi [[Nam Á|Nam]] và [[Trung Á]]. [[Trường Giang]] và [[Hoàng Hà]] lần lượt là sông dài thứ ba và thứ sáu trên thế giới, hai sông này bắt nguồn từ [[cao nguyên Thanh Tạng]] và chảy hướng về vùng bờ biển phía đông có dân cư đông đúc. Đường bờ biển của Trung Quốc dọc theo Thái Bình Dương và dài 14500 km, giáp với các biển: [[Bột Hải (biển)|Bột Hải]], [[Hoàng Hải]], [[biển Hoa Đông]] và [[biển Đông]].


[[Lịch sử Trung Quốc]] bắt nguồn từ một trong những văn minh cổ nhất thế giới, văn minh này phát triển tại lưu vực phì nhiêu của [[Hoàng Hà]] tại [[bình nguyên Hoa Bắc]]. Trải qua hàng nghìn năm, hệ thống chính trị của Trung Quốc dựa trên các chế độ quân chủ kế tập, được gọi là [[Triều đại Trung Quốc|triều đại]], khởi đầu với triều đại [[nhà Hạ|Hạ]] bán thần thoại ở lưu vực Hoàng Hà. Từ năm 221 TCN, khi [[nhà Tần|triều đại Tần]] chinh phục các quốc gia khác để hình thành một đế quốc Trung Hoa, quốc gia trải qua nhiều lần mở rộng, đứt đoạn và cải cách. [[Trung Hoa Dân Quốc (1912-1949)|Trung Hoa Dân Quốc]] lật đổ [[nhà Thanh|triều đại Thanh]] vào năm 1911, và thống trị [[Trung Quốc đại lục]] cho đến năm 1949. Sau khi [[Đế quốc Nhật Bản]] chiến bại trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], Cộng sản đảng đánh bại Quốc dân đảng tại Trung Quốc đại lục, và thiết lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Bắc Kinh vào ngày 1 tháng 10 năm 1949, trong khi đó Quốc dân đảng dời chính phủ Trung Hoa Dân Quốc đến thủ đô hiện hành là [[Đài Bắc]].
[[Lịch sử Trung Quốc]] bắt nguồn từ một trong những văn minh cổ nhất thế giới, văn minh này phát triển tại lưu vực phì nhiêu của [[Hoàng Hà]] tại [[bình nguyên Hoa Bắc]]. Trải qua hàng nghìn năm, hệ thống chính trị của Trung Quốc dựa trên các chế độ quân chủ kế tập, được gọi là [[Triều đại Trung Quốc|triều đại]], khởi đầu với triều đại [[nhà Hạ|Hạ]] bán thần thoại ở lưu vực Hoàng Hà. Từ năm 221 TCN, khi [[nhà Tần|triều đại Tần]] chinh phục các quốc gia khác để hình thành một đế quốc Trung Hoa, quốc gia trải qua nhiều lần mở rộng, đứt đoạn và cải cách. [[Trung Hoa Dân Quốc (1912-1949)|Trung Hoa Dân Quốc]] lật đổ [[nhà Thanh|triều đại Thanh]] vào năm 1911, và thống trị [[Trung Quốc đại lục]] cho đến năm 1949. Sau khi [[Đế quốc Nhật Bản]] chiến bại trong [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], Cộng sản đảng đánh bại Quốc dân đảng tại Trung Quốc đại lục, và thiết lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Bắc Kinh vào ngày 1 tháng 10 năm 1949, trong khi đó Quốc dân đảng dời chính phủ Trung Hoa Dân Quốc đến thủ đô hiện hành là [[Đài Bắc]].


Trong hầu hết thời gian trong hai nghìn năm qua, kinh tế Trung Quốc lớn nhất và phức tạp nhất trên thế giới, với những chu kỳ hưng thịnh và suy thoái. Kể từ khi tiến hành [[Cải cách kinh tế Trung Quốc|cải cách khai phóng]] vào năm 1978, Trung Quốc trở thành một trong các nền kinh kế lớn có mức tăng trưởng nhanh nhất. Năm 2013, kinh tế Trung Quốc lớn thứ hai theo tổng GDP danh nghĩa và sức mua tương đương (PPP), và cũng là nhà xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới.  Trung Quốc được công nhận là một [[Các nước có vũ khí hạt nhân|quốc gia vũ khí hạt nhân]] và có quân đội thường trực lớn nhất thế giới, với ngân sách quốc phòng lớn thứ nhì. Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trở thành một thành viên của [[Liên Hiệp Quốc]] từ năm 1971, khi chính thể này thay thế Trung Hoa Dân Quốc trong vị thế thành viên thường trực của [[Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc]]. Trung Quốc cũng là thành viên của nhiều tổ chức đa phương chính thức và phi chính thức, trong đó có [[Tổ chức Thương mại Thế giới|WTO]], [[Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương|APEC]], [[BRICS]], [[Tổ chức Hợp tác Thượng Hải|SCO]], và [[G20 (nhóm các nền kinh tế lớn)|G-20]]. Trung Quốc là một cường quốc khu vực châu Á và được một số nhà bình luận mô tả là một [[siêu cường tiềm năng]].
Trong hầu hết thời gian trong hai nghìn năm qua, kinh tế Trung Quốc lớn nhất và phức tạp nhất trên thế giới, với những chu kỳ hưng thịnh và suy thoái. Kể từ khi tiến hành [[Cải cách kinh tế Trung Quốc|cải cách khai phóng]] vào năm 1978, Trung Quốc trở thành một trong các nền kinh kế lớn có mức tăng trưởng nhanh nhất. Năm 2013, kinh tế Trung Quốc lớn thứ hai theo tổng GDP danh nghĩa và sức mua tương đương (PPP), và cũng là nhà xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới.  Trung Quốc được công nhận là một [[Các nước có vũ khí hạt nhân|quốc gia vũ khí hạt nhân]] và có quân đội thường trực lớn nhất thế giới, với ngân sách quốc phòng lớn thứ nhì. Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trở thành một thành viên của [[Liên Hiệp Quốc]] từ năm 1971, khi chính thể này thay thế Trung Hoa Dân Quốc trong vị thế thành viên thường trực của [[Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc]]. Trung Quốc cũng là thành viên của nhiều tổ chức đa phương chính thức và phi chính thức, trong đó có [[Tổ chức Thương mại Thế giới|WTO]], [[Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương|APEC]], [[BRICS]], [[Tổ chức Hợp tác Thượng Hải|SCO]], và [[G20 (nhóm các nền kinh tế lớn)|G-20]]. Trung Quốc là một cường quốc khu vực châu Á và được một số nhà bình luận mô tả là một [[siêu cường tiềm năng]].