恪別𡧲版𢯢𢷮𧵑「傳翹」
空固縿略𢯢𢷮 |
|||
| 𣳔25： | 𣳔25： | ||
=== '''姉㛪翠翹 <small>Chị em Thuý Kiều</small>''' === | === '''姉㛪翠翹 <small>Chị em Thuý Kiều</small>''' === | ||
[[集信:Kim Vân Kiều1.png|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=𠄩版『金雲翹新傳』、柀邊債𱺵柳文堂藏板印𢆥 1871、邊沛𱺵寶華閣藏板印𢆥 1879|𡨸國語=Hai bản ''Kim Vân Kiều tân truyện'', bìa bên trái là Liễu Văn đường tàng bản in năm 1871, bên phải là Bảo Hoa các tàng bản in năm 1879}}]] | |||
𠓨曠時𤤰明世宗、𥪝𠬠家庭員外𣱆王固𠀧𠊛𡥵𱺵翠翹（長女）、翠雲（次女）吧王觀（𡥵𤳆𠃝）。𠄩姉㛪翠翹吧翠雲時「每𠊛𠬠𨤔、𱑕分捖𱑕」、扔「𬧺皮才色」時翠翹「吏𱺵份欣」。 | 𠓨曠時𤤰明世宗、𥪝𠬠家庭員外𣱆王固𠀧𠊛𡥵𱺵翠翹（長女）、翠雲（次女）吧王觀（𡥵𤳆𠃝）。𠄩姉㛪翠翹吧翠雲時「每𠊛𠬠𨤔、𱑕分捖𱑕」、扔「𬧺皮才色」時翠翹「吏𱺵份欣」。 | ||
<br/><small>Vào khoảng thời vua Minh Thế Tông, trong một gia đình viên ngoại họ Vương có ba người con là Thuý Kiều (trưởng nữ), Thuý Vân (thứ nữ) và Vương Quan (con trai út). Hai chị em Thuý Kiều và Thuý Vân thì "mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười", nhưng "so bề tài sắc" thì Thuý Kiều "lại là phần hơn".</small> | <br/><small>Vào khoảng thời vua Minh Thế Tông, trong một gia đình viên ngoại họ Vương có ba người con là Thuý Kiều (trưởng nữ), Thuý Vân (thứ nữ) và Vương Quan (con trai út). Hai chị em Thuý Kiều và Thuý Vân thì "mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười", nhưng "so bề tài sắc" thì Thuý Kiều "lại là phần hơn".</small> | ||
| 𣳔44： | 𣳔45： | ||
=== '''金翹﨤攑 <small>Kim Kiều gặp gỡ</small>''' === | === '''金翹﨤攑 <small>Kim Kiều gặp gỡ</small>''' === | ||
[[集信:Kim Vân Kiều tân truyện.jpg|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=𠬠本抄𢆥 1932 𧵑『金雲翹新傳』得出版於河內。|𡨸國語=Một bản sao năm 1932 của ''Kim Vân Kiều tân truyện'' được xuất bản ở Hà Nội.}}]] | |||
拱𥪝𣈜𣋚妬、翹㐌﨤金重、𱺵𠬠𠊛「呠茹簪英」、𱺵伴同門貝王觀、自𱍿㐌「忱傷𥌈𢖵」娘。邊𧣲妬時金重拱𱺵𠊛「𠓨𥪝風雅、𫥨外毫華」。雖𣗓及吶貝僥𠬠𠳒扔𢖖󠄁局﨤攑尼時「情𥪝如㐌、𩈘外群㥋」。接𢖖󠄁吝﨤攑𧘇𱺵䋦相思。 | 拱𥪝𣈜𣋚妬、翹㐌﨤金重、𱺵𠬠𠊛「呠茹簪英」、𱺵伴同門貝王觀、自𱍿㐌「忱傷𥌈𢖵」娘。邊𧣲妬時金重拱𱺵𠊛「𠓨𥪝風雅、𫥨外毫華」。雖𣗓及吶貝僥𠬠𠳒扔𢖖󠄁局﨤攑尼時「情𥪝如㐌、𩈘外群㥋」。接𢖖󠄁吝﨤攑𧘇𱺵䋦相思。 | ||
<br/><small>Cũng trong ngày hôm đó, Kiều đã gặp Kim Trọng, là một người "vốn nhà trâm anh", là bạn đồng môn với Vương Quan, từ lâu đã "thầm thương trộm nhớ" nàng. Bên cạnh đó thì Kim Trọng cũng là người "vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa". Tuy chưa kịp nói với nhau một lời nhưng sau cuộc gặp gỡ này thì "tình trong như đã, mặt ngoài còn e". Tiếp sau lần gặp gỡ ấy là mối tương tư.</small> | <br/><small>Cũng trong ngày hôm đó, Kiều đã gặp Kim Trọng, là một người "vốn nhà trâm anh", là bạn đồng môn với Vương Quan, từ lâu đã "thầm thương trộm nhớ" nàng. Bên cạnh đó thì Kim Trọng cũng là người "vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa". Tuy chưa kịp nói với nhau một lời nhưng sau cuộc gặp gỡ này thì "tình trong như đã, mặt ngoài còn e". Tiếp sau lần gặp gỡ ấy là mối tương tư.</small> | ||
| 𣳔70： | 𣳔72： | ||
由𤴬傷過𢧚翠翹㐌𤴥𠫾𨑗𢬣𠊛親。<br /><small>Do đau thương quá nên Thuý Kiều đã ngất đi trên tay người thân.</small> | 由𤴬傷過𢧚翠翹㐌𤴥𠫾𨑗𢬣𠊛親。<br /><small>Do đau thương quá nên Thuý Kiều đã ngất đi trên tay người thân.</small> | ||
[[集信:Vietpic4.jpg|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=幀行𤿰『翠翹﨤金重』|𡨸國語=Tranh Hàng Trống ''Thuý Kiều gặp Kim Trọng''}}]] | |||
=== '''馬監生𧷸翹吧秀婆𨑻𫥨樓凝碧 <small>Mã giám sinh mua Kiều và Tú bà đem ra lầu Ngưng Bích</small>''' === | === '''馬監生𧷸翹吧秀婆𨑻𫥨樓凝碧 <small>Mã giám sinh mua Kiều và Tú bà đem ra lầu Ngưng Bích</small>''' === | ||
| 𣳔90： | 𣳔93： | ||
=== '''翹﨤束生 <small>Kiều gặp Thúc sinh</small>''' === | === '''翹﨤束生 <small>Kiều gặp Thúc sinh</small>''' === | ||
[[集信:Dap deu tai tu giai nhon.jpg|𡮈|{{Cf|𡨸國語=Hình minh hoạ chị em họ Vương vào tết Thanh Minh trong bản ''Truyện Kiều'' của Trương Vĩnh Kí, xuất bản năm 1911.|𡨸漢喃=形明畫姉㛪𣱆王𠓨節清明𥪝版『傳翹』𧵑張永記、出版𢆥 1911。}}]] | |||
束生雖㐌固𱙡𱺵宦姐扔拱𱺵𠊛「慕㗂翹兒」自𱍿。束生𥪝作品尼固𨤰𱺵固演變情感、心思𫼳性𧵑𡥵𠊛𥪝「𠁀常」一、渚空格調𡗉如仍人物恪𥪝作品。世界𧵑束生𱺵世界𧵑耽迷吧𱺵使者風流𧵑情欲。𣗓固𠬠「𠎬男兒」𱜢𥪝『傳翹』固格𥆾㨢𬌓身𧵑翹𬨠尋審美如束生。<br /><small>Thúc sinh tuy đã có vợ là Hoạn thư nhưng cũng là người "mộ tiếng Kiều nhi" từ lâu. Thúc sinh trong tác phẩm này có lẽ là có diễn biến tình cảm, tâm tư mang tính của con người trong "đời thường" nhất, chứ không cách điệu nhiều như những nhân vật khác trong tác phẩm. Thế giới của Thúc sinh là thế giới của đam mê và là sứ giả phong lưu của tình dục. Chưa có một "đấng nam nhi" nào trong ''Truyện Kiều'' có cách nhìn nâng tấm thân của Kiều lên tầm thẩm mĩ như Thúc sinh.</small><blockquote>𤑟𦭷𥪝玉𤽸玡！𪠗𪠗𠻿𤒘𠬠座天然。<br /><small>Rõ màu trong ngọc trắng ngà! Dày dày sẵn đúc một toà thiên nhiên.</small></blockquote>由丕翹㐌𫻎𤯩吧自信欣𧗱將來數分𧵑𨉟。𠄩𠊛𢝙𨤔邊僥「意合心頭」。<br /><small>Do vậy Kiều đã ham sống và tự tin hơn về tương lai số phận của mình. Hai người vui vẻ bên nhau "ý hợp tâm đầu".</small><blockquote>欺香𣋽欺茶曥、盤圍點渃塘絲和彈。<br /><small>Khi hương sớm khi trà trưa, bàn vây điểm nước đường tơ hoạ đàn.</small></blockquote>束生㐌贖翠翹𫥨𠺌樓青。雖然、爲𱺵𡛔樓青翹㐌空得束翁、仛𧵑束生、承認。束翁㐌迻翹𬨠官察處。<br /><small>Thúc sinh đã chuộc Thuý Kiều ra khỏi lầu xanh. Tuy nhiên, vì là gái lầu xanh Kiều đã không được Thúc ông, cha của Thúc sinh, thừa nhận. Thúc ông đã đưa Kiều lên quan xét xử.</small><blockquote>風雷浽陣𢱎𢱎、𥘀𢚸㥋𬪁併排分𢺹。<br /><small>Phong lôi nổi trận bời bời, nặng lòng e ấp tính bài phân chia.</small> | 束生雖㐌固𱙡𱺵宦姐扔拱𱺵𠊛「慕㗂翹兒」自𱍿。束生𥪝作品尼固𨤰𱺵固演變情感、心思𫼳性𧵑𡥵𠊛𥪝「𠁀常」一、渚空格調𡗉如仍人物恪𥪝作品。世界𧵑束生𱺵世界𧵑耽迷吧𱺵使者風流𧵑情欲。𣗓固𠬠「𠎬男兒」𱜢𥪝『傳翹』固格𥆾㨢𬌓身𧵑翹𬨠尋審美如束生。<br /><small>Thúc sinh tuy đã có vợ là Hoạn thư nhưng cũng là người "mộ tiếng Kiều nhi" từ lâu. Thúc sinh trong tác phẩm này có lẽ là có diễn biến tình cảm, tâm tư mang tính của con người trong "đời thường" nhất, chứ không cách điệu nhiều như những nhân vật khác trong tác phẩm. Thế giới của Thúc sinh là thế giới của đam mê và là sứ giả phong lưu của tình dục. Chưa có một "đấng nam nhi" nào trong ''Truyện Kiều'' có cách nhìn nâng tấm thân của Kiều lên tầm thẩm mĩ như Thúc sinh.</small><blockquote>𤑟𦭷𥪝玉𤽸玡！𪠗𪠗𠻿𤒘𠬠座天然。<br /><small>Rõ màu trong ngọc trắng ngà! Dày dày sẵn đúc một toà thiên nhiên.</small></blockquote>由丕翹㐌𫻎𤯩吧自信欣𧗱將來數分𧵑𨉟。𠄩𠊛𢝙𨤔邊僥「意合心頭」。<br /><small>Do vậy Kiều đã ham sống và tự tin hơn về tương lai số phận của mình. Hai người vui vẻ bên nhau "ý hợp tâm đầu".</small><blockquote>欺香𣋽欺茶曥、盤圍點渃塘絲和彈。<br /><small>Khi hương sớm khi trà trưa, bàn vây điểm nước đường tơ hoạ đàn.</small></blockquote>束生㐌贖翠翹𫥨𠺌樓青。雖然、爲𱺵𡛔樓青翹㐌空得束翁、仛𧵑束生、承認。束翁㐌迻翹𬨠官察處。<br /><small>Thúc sinh đã chuộc Thuý Kiều ra khỏi lầu xanh. Tuy nhiên, vì là gái lầu xanh Kiều đã không được Thúc ông, cha của Thúc sinh, thừa nhận. Thúc ông đã đưa Kiều lên quan xét xử.</small><blockquote>風雷浽陣𢱎𢱎、𥘀𢚸㥋𬪁併排分𢺹。<br /><small>Phong lôi nổi trận bời bời, nặng lòng e ấp tính bài phân chia.</small> | ||
| 𣳔101： | 𣳔106： | ||
{{Cf|𡨸漢喃=欺別𡀯、仛束生浽𢚷𠾕㨋翹𠭤𧗱坉𫇰、扔欺認𧡊翠翹心魂德行吏才色捖全、固才𫜵詩、仛𧵑束生拱𢝜承認翹。|𡨸國語=Khi biết chuyện, cha Thúc sinh nổi giận đòi trả Kiều trở về chốn cũ, nhưng khi nhận thấy Thuý Kiều tâm hồn đức hạnh lại tài sắc vẹn toàn, có tài làm thơ, cha của Thúc sinh cũng đành thừa nhận Kiều.}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=傷爲行、重爲才、束翁催拱揲𠳒風波。|𡨸國語=Thương vì hạnh, trọng vì tài, Thúc ông thôi cũng dẹp lời phong ba.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=翹㐌共束生𠁸𠬠𢆥𠖿吧吻㫻勸束生𧗱探𱙡哿宦姐、𣱆吻𣗓固𡥵終𢖖󠄁𡗉𢆥𤯩共僥。𢖖󠄁轉𠫾探吧𢮿𠭤吏﨤翹、束生空㘈哴宦姐㐌差家人𠫾𤎕塘㴜抵扒翠翹𧗱查𠳨。翠翹被洒𫇿迷扒𫼳𠫾、群𤗆𠊛𥪝茹𣅶妬據𢣸姑被𣩂𪸔𢖖󠄁陣火患。翹𠭤成侍婢茹宦姐貝丐𠸜𱺵花奴。𣅶束生𧗱茹、𥆾𧡊翠翹被扒𫥨嘲𨉟、「魄落魂嘌」、払認𫥨哴𨉟縸𬐸𧵑𱙡哿。宦姐㐌扒翹沛候下、打彈朱𩛷席𧵑𠄩𱙡𫯳。打彈𦓡心狀𧵑翹𤴬疸吧窒𢞂粑。|𡨸國語=Kiều đã ở cùng Thúc sinh suốt một năm ròng và vẫn luôn khuyên Thúc sinh về thăm vợ cả Hoạn thư, họ vẫn chưa có con chung sau nhiều năm sống cùng nhau. Sau chuyến đi thăm và quay trở lại gặp Kiều, Thúc sinh không ngờ rằng Hoạn thư đã sai gia nhân đi tắt đường biển để bắt Thuý Kiều về tra hỏi. Thuý Kiều bị tưới thuốc mê bắt mang đi, còn mọi người trong nhà lúc đó cứ ngỡ cô bị chết cháy sau trận hoả hoạn. Kiều trở thành thị tì nhà Hoạn thư với cái tên là Hoa Nô. Lúc Thúc sinh về nhà, nhìn thấy Thuý Kiều bị bắt ra chào mình, "phách lạc hồn xiêu", chàng nhận ra rằng mình mắc lừa của vợ cả. Hoạn thư đã bắt Kiều phải hầu hạ, đánh đàn cho bữa tiệc của hai vợ chồng. Đánh đàn mà tâm trạng của Kiều đau đớn và rất buồn bã.}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𦊚絏如哭如炭、遣𠊛𥪝席拱散捏𢚸。|𡨸國語=Bốn dây như khóc như than, khiến người trong tiệc cũng tan nát lòng.}} | {{Cf|𡨸漢喃=欺別𡀯、仛束生浽𢚷𠾕㨋翹𠭤𧗱坉𫇰、扔欺認𧡊翠翹心魂德行吏才色捖全、固才𫜵詩、仛𧵑束生拱𢝜承認翹。|𡨸國語=Khi biết chuyện, cha Thúc sinh nổi giận đòi trả Kiều trở về chốn cũ, nhưng khi nhận thấy Thuý Kiều tâm hồn đức hạnh lại tài sắc vẹn toàn, có tài làm thơ, cha của Thúc sinh cũng đành thừa nhận Kiều.}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=傷爲行、重爲才、束翁催拱揲𠳒風波。|𡨸國語=Thương vì hạnh, trọng vì tài, Thúc ông thôi cũng dẹp lời phong ba.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=翹㐌共束生𠁸𠬠𢆥𠖿吧吻㫻勸束生𧗱探𱙡哿宦姐、𣱆吻𣗓固𡥵終𢖖󠄁𡗉𢆥𤯩共僥。𢖖󠄁轉𠫾探吧𢮿𠭤吏﨤翹、束生空㘈哴宦姐㐌差家人𠫾𤎕塘㴜抵扒翠翹𧗱查𠳨。翠翹被洒𫇿迷扒𫼳𠫾、群𤗆𠊛𥪝茹𣅶妬據𢣸姑被𣩂𪸔𢖖󠄁陣火患。翹𠭤成侍婢茹宦姐貝丐𠸜𱺵花奴。𣅶束生𧗱茹、𥆾𧡊翠翹被扒𫥨嘲𨉟、「魄落魂嘌」、払認𫥨哴𨉟縸𬐸𧵑𱙡哿。宦姐㐌扒翹沛候下、打彈朱𩛷席𧵑𠄩𱙡𫯳。打彈𦓡心狀𧵑翹𤴬疸吧窒𢞂粑。|𡨸國語=Kiều đã ở cùng Thúc sinh suốt một năm ròng và vẫn luôn khuyên Thúc sinh về thăm vợ cả Hoạn thư, họ vẫn chưa có con chung sau nhiều năm sống cùng nhau. Sau chuyến đi thăm và quay trở lại gặp Kiều, Thúc sinh không ngờ rằng Hoạn thư đã sai gia nhân đi tắt đường biển để bắt Thuý Kiều về tra hỏi. Thuý Kiều bị tưới thuốc mê bắt mang đi, còn mọi người trong nhà lúc đó cứ ngỡ cô bị chết cháy sau trận hoả hoạn. Kiều trở thành thị tì nhà Hoạn thư với cái tên là Hoa Nô. Lúc Thúc sinh về nhà, nhìn thấy Thuý Kiều bị bắt ra chào mình, "phách lạc hồn xiêu", chàng nhận ra rằng mình mắc lừa của vợ cả. Hoạn thư đã bắt Kiều phải hầu hạ, đánh đàn cho bữa tiệc của hai vợ chồng. Đánh đàn mà tâm trạng của Kiều đau đớn và rất buồn bã.}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𦊚絏如哭如炭、遣𠊛𥪝席拱散捏𢚸。|𡨸國語=Bốn dây như khóc như than, khiến người trong tiệc cũng tan nát lòng.}} | ||
{{Cf|𡨸漢喃=拱𥪝𠬠㗂絲同、𠊛外唭𦬻、𠊛𥪝哭忱。|𡨸國語=Cũng trong một tiếng tơ đồng, người ngoài cười nụ, người trong khóc thầm.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=勢耒、由𧡊翹哭𡗉、束生𠸒宦姐查考爲理由之。翠翹曰詞開吶哴爲仛被冤牽、沛𬥓𨉟吧被𬐸𠓨樓青、𢖖󠄁妬固𠊛贖𫥨𫜵𱙡、耒𫯳𠫾咏、娘被扒迻𠓨𨷯茹官。心狀窒𢢇辱、𣊾𣇞只懞得𠓨𫷨修朱脫𧴱塵。讀詞開歱、宦姐同意朱花奴𠓨觀音閣𢖖󠄁園抵劄經。寔𫥨、宦姐打翹窒𡗉、阮攸描寫𧗱「杶慳」𧵑宦姐𱺵「珥如苝、𥘀如鈘」。宦姐㐌應處蹺常情現有𧵑民間、𱺵「𡭧胣僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、「𫯳終、𣗓易埃朝朱埃」。宦姐𫩟嘹破𥒮絏絲𡧲翹吧束生、𫜵翹𫥨𠫾𠬠格自願。翹遁𠺌觀音閣吧㐌﨤娓覺緣。婆㐌朱翹𨖅於暫茹薄婆、𠬠佛子常咍𨆢𬧐𫷨。埃㘈「薄婆共貝秀婆同門」、薄婆㐌勸翹𥙩𡥙𨉟𱺵薄幸。過𢬣薄幸、𠬠吝𡛤翹吏被𬥓𠓨樓青。|𡨸國語=Thế rồi, do thấy Kiều khóc nhiều, Thúc sinh bảo Hoạn thư tra khảo vì lí do gì. Thuý Kiều viết tờ khai nói rằng vì cha bị oan khiên, phải bán mình và bị lừa vào lầu xanh, sau đó có người chuộc ra làm vợ, rồi chồng đi vắng, nàng bị bắt đưa vào cửa nhà quan. Tâm trạng rất tủi nhục, bây giờ chỉ mong được vào chùa tu cho thoát nợ trần. Đọc tờ khai xong, Hoạn thư đồng ý cho Hoa Nô vào Quan Âm các sau vườn để chép kinh. Thực ra, Hoạn thư đánh Kiều rất nhiều, Nguyễn Du miêu tả về "đòn ghen" của Hoạn thư là "nhẹ như bấc, nặng như chì". Hoạn thư đã ứng xử theo thường tình hiện hữu của dân gian, là "chút dạ đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", "chồng chung, chưa dễ ai chiều cho ai". Hoạn thư khéo léo phá vỡ dây tơ giữa Kiều và Thúc sinh, làm Kiều ra đi một cách tự nguyện. Kiều trốn khỏi Quan Âm các và đã gặp vãi Giác Duyên. Bà đã cho Kiều sang ở tạm nhà Bạc bà, một Phật tử thường hay lui tới chùa. Ai ngờ "Bạc bà cùng với Tú bà đồng môn", Bạc bà đã khuyên Kiều lấy cháu mình là Bạc Hạnh. Qua tay Bạc Hạnh, một lần nữa Kiều lại bị bán vào lầu xanh.}} | {{Cf|𡨸漢喃=拱𥪝𠬠㗂絲同、𠊛外唭𦬻、𠊛𥪝哭忱。|𡨸國語=Cũng trong một tiếng tơ đồng, người ngoài cười nụ, người trong khóc thầm.}}</blockquote> | ||
[[集信:Kim Vân Kiều (金雲翹) 1923 film 02.jpg|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=蘿詞淶朱部𣆅『金雲翹』𢆥 1924。|𡨸國語=Lá tờ rơi cho bộ phim ''Kim Vân Kiều'' năm 1924.}}]] | |||
{{Cf|𡨸漢喃=勢耒、由𧡊翹哭𡗉、束生𠸒宦姐查考爲理由之。翠翹曰詞開吶哴爲仛被冤牽、沛𬥓𨉟吧被𬐸𠓨樓青、𢖖󠄁妬固𠊛贖𫥨𫜵𱙡、耒𫯳𠫾咏、娘被扒迻𠓨𨷯茹官。心狀窒𢢇辱、𣊾𣇞只懞得𠓨𫷨修朱脫𧴱塵。讀詞開歱、宦姐同意朱花奴𠓨觀音閣𢖖󠄁園抵劄經。寔𫥨、宦姐打翹窒𡗉、阮攸描寫𧗱「杶慳」𧵑宦姐𱺵「珥如苝、𥘀如鈘」。宦姐㐌應處蹺常情現有𧵑民間、𱺵「𡭧胣僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、「𫯳終、𣗓易埃朝朱埃」。宦姐𫩟嘹破𥒮絏絲𡧲翹吧束生、𫜵翹𫥨𠫾𠬠格自願。翹遁𠺌觀音閣吧㐌﨤娓覺緣。婆㐌朱翹𨖅於暫茹薄婆、𠬠佛子常咍𨆢𬧐𫷨。埃㘈「薄婆共貝秀婆同門」、薄婆㐌勸翹𥙩𡥙𨉟𱺵薄幸。過𢬣薄幸、𠬠吝𡛤翹吏被𬥓𠓨樓青。|𡨸國語=Thế rồi, do thấy Kiều khóc nhiều, Thúc sinh bảo Hoạn thư tra khảo vì lí do gì. Thuý Kiều viết tờ khai nói rằng vì cha bị oan khiên, phải bán mình và bị lừa vào lầu xanh, sau đó có người chuộc ra làm vợ, rồi chồng đi vắng, nàng bị bắt đưa vào cửa nhà quan. Tâm trạng rất tủi nhục, bây giờ chỉ mong được vào chùa tu cho thoát nợ trần. Đọc tờ khai xong, Hoạn thư đồng ý cho Hoa Nô vào Quan Âm các sau vườn để chép kinh. Thực ra, Hoạn thư đánh Kiều rất nhiều, Nguyễn Du miêu tả về "đòn ghen" của Hoạn thư là "nhẹ như bấc, nặng như chì". Hoạn thư đã ứng xử theo thường tình hiện hữu của dân gian, là "chút dạ đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", "chồng chung, chưa dễ ai chiều cho ai". Hoạn thư khéo léo phá vỡ dây tơ giữa Kiều và Thúc sinh, làm Kiều ra đi một cách tự nguyện. Kiều trốn khỏi Quan Âm các và đã gặp vãi Giác Duyên. Bà đã cho Kiều sang ở tạm nhà Bạc bà, một Phật tử thường hay lui tới chùa. Ai ngờ "Bạc bà cùng với Tú bà đồng môn", Bạc bà đã khuyên Kiều lấy cháu mình là Bạc Hạnh. Qua tay Bạc Hạnh, một lần nữa Kiều lại bị bán vào lầu xanh.}} | |||
=== '''翹﨤徐海 <small>Kiều gặp Từ Hải</small>''' === | === '''翹﨤徐海 <small>Kiều gặp Từ Hải</small>''' === | ||
| 𣳔109： | 𣳔116： | ||
=== '''翹報恩報怨 <small>Kiều báo ân báo oán</small>''' === | === '''翹報恩報怨 <small>Kiều báo ân báo oán</small>''' === | ||
[[集信:20-Phim Kim Van Kieu.png|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=𠬠景𥪝𣆅『金雲翹』𢆥 1924。|𡨸國語=Một cảnh trong phim ''Kim Vân Kiều'' năm 1924.}}]] | |||
{{Cf|𡨸漢喃=𣅶𢝙𢜠拱𱺵𣅶翠翹擬𦤾仍𣈜「寒微」、娘計歇𤗆𡀯朱徐海吧㦖固事「恩搷怨㨋」。薄婆、薄幸、楚卿…調被𠹾加刑、群仍位師㐌𢴇扡翹𥪝𩂀患難調得賞。𥢆宦姐𢘾𫩟吶「哴碎𡭧分僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、𢧚得赦。𢖖󠄁妬翹固﨤娓覺緣、得娓報哴𠄼𢆥𡛤𠄩𠊛仕﨤僥爲翹群沛𱱇過𡗉吝嘽𣗓團聚𬆄得貝家庭。|𡨸國語=Lúc vui mừng cũng là lúc Thuý Kiều nghĩ đến những ngày "hàn vi", nàng kể hết mọi chuyện cho Từ Hải và muốn có sự "ân đền oán trả". Bạc bà, Bạc Hạnh, Sở Khanh... đều bị chịu gia hình, còn những vị sư đã giúp đỡ Kiều trong cơn hoạn nạn đều được thưởng. Riêng Hoạn Thư nhờ khéo nói "rằng tôi chút phận đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", nên được tha. Sau đó Kiều có gặp vãi Giác Duyên, được vãi báo rằng năm năm nữa hai người sẽ gặp nhau vì Kiều còn phải trải qua nhiều lận đận chưa đoàn tụ ngay được với gia đình.}} | {{Cf|𡨸漢喃=𣅶𢝙𢜠拱𱺵𣅶翠翹擬𦤾仍𣈜「寒微」、娘計歇𤗆𡀯朱徐海吧㦖固事「恩搷怨㨋」。薄婆、薄幸、楚卿…調被𠹾加刑、群仍位師㐌𢴇扡翹𥪝𩂀患難調得賞。𥢆宦姐𢘾𫩟吶「哴碎𡭧分僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、𢧚得赦。𢖖󠄁妬翹固﨤娓覺緣、得娓報哴𠄼𢆥𡛤𠄩𠊛仕﨤僥爲翹群沛𱱇過𡗉吝嘽𣗓團聚𬆄得貝家庭。|𡨸國語=Lúc vui mừng cũng là lúc Thuý Kiều nghĩ đến những ngày "hàn vi", nàng kể hết mọi chuyện cho Từ Hải và muốn có sự "ân đền oán trả". Bạc bà, Bạc Hạnh, Sở Khanh... đều bị chịu gia hình, còn những vị sư đã giúp đỡ Kiều trong cơn hoạn nạn đều được thưởng. Riêng Hoạn Thư nhờ khéo nói "rằng tôi chút phận đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", nên được tha. Sau đó Kiều có gặp vãi Giác Duyên, được vãi báo rằng năm năm nữa hai người sẽ gặp nhau vì Kiều còn phải trải qua nhiều lận đận chưa đoàn tụ ngay được với gia đình.}} | ||
| 𣳔120： | 𣳔128： | ||
{{Cf|𡨸漢喃=哰憑𥢆𠬠邊陲、飭尼㐌易𫜵之得僥。|𡨸國語=Sao bằng riêng một biên thuỳ, sức này đã dễ làm gì được nhau.}} | {{Cf|𡨸漢喃=哰憑𥢆𠬠邊陲、飭尼㐌易𫜵之得僥。|𡨸國語=Sao bằng riêng một biên thuỳ, sức này đã dễ làm gì được nhau.}} | ||
{{Cf|𡨸漢喃=擉𡗶𢭴渃嚜𠱋、𫆡卬𱜢別𨑗頭固埃。|𡨸國語=Chọc trời khuấy nước mặc dầu, dọc ngang nào biết trên đầu có ai.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𢖖󠄁妬、胡宗憲㐌乘機包圍。𥆾𧡊徐海、翠翹定𨦭𬧐抵自刎扔払被縸謀吧㐌𣩂𨅸𡧲塘。翠翹感𧡊悔惜吧𠇁伆本身：|𡨸國語=Sau đó, Hồ Tôn Hiến đã thừa cơ bao vây. Nhìn thấy Từ Hải, Thuý Kiều định lao tới để tự vẫn nhưng chàng bị mắc mưu và đã chết đứng giữa đàng. Thuý Kiều cảm thấy hối tiếc và dằn vặt bản thân:}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𩈘𱜢矓𧡊僥低？咃憭𤯩𣴜𠬠𣈜貝僥！|𡨸國語=Mặt nào trông thấy nhau đây? Thà liều sống thác một ngày với nhau!}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=胡宗憲當柁勝㐌押翹沛「侍宴𨑜幔」、翠翹㐌哭傷吧吀得𫼳徐海𠫾墫拮。胡宗憲㐌執認朱「稿葬遺形邊瀧」。別娘𠐞彈、胡宗憲扒娘沛𨔈、翹㐌體現餒𢚸𨉟過㗂彈：|𡨸國語=Hồ Tôn Hiến đang đà thắng đã ép Kiều phải "thị yến dưới màn", Thuý Kiều đã khóc thương và xin được mang Từ Hải đi chôn cất. Hồ Tôn Hiến đã chấp nhận cho "cảo táng di hình bên sông". Biết nàng giỏi đàn, Hồ Tôn Hiến bắt nàng phải chơi, Kiều đã thể hiện nỗi lòng mình qua tiếng đàn:}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𠬠弓𩙍慘𩄎愁、𦊚絏㳶𧖱𠄼頭𢭫𢬣！|𡨸國語=Một cung gió thảm mưa sầu, bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay!}} | {{Cf|𡨸漢喃=擉𡗶𢭴渃嚜𠱋、𫆡卬𱜢別𨑗頭固埃。|𡨸國語=Chọc trời khuấy nước mặc dầu, dọc ngang nào biết trên đầu có ai.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𢖖󠄁妬、胡宗憲㐌乘機包圍。𥆾𧡊徐海、翠翹定𨦭𬧐抵自刎扔払被縸謀吧㐌𣩂𨅸𡧲塘。翠翹感𧡊悔惜吧𠇁伆本身：|𡨸國語=Sau đó, Hồ Tôn Hiến đã thừa cơ bao vây. Nhìn thấy Từ Hải, Thuý Kiều định lao tới để tự vẫn nhưng chàng bị mắc mưu và đã chết đứng giữa đàng. Thuý Kiều cảm thấy hối tiếc và dằn vặt bản thân:}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𩈘𱜢矓𧡊僥低？咃憭𤯩𣴜𠬠𣈜貝僥！|𡨸國語=Mặt nào trông thấy nhau đây? Thà liều sống thác một ngày với nhau!}}</blockquote> | ||
[[集信:Poster-Kieu.jpg|𡮈|{{Cf|𡨸漢喃=壓澼廣播朱𣆅『翹』（2021）。|𡨸國語=Áp phích quảng bá cho phim ''Kiều'' (2021).}}]] | |||
{{Cf|𡨸漢喃=胡宗憲當柁勝㐌押翹沛「侍宴𨑜幔」、翠翹㐌哭傷吧吀得𫼳徐海𠫾墫拮。胡宗憲㐌執認朱「稿葬遺形邊瀧」。別娘𠐞彈、胡宗憲扒娘沛𨔈、翹㐌體現餒𢚸𨉟過㗂彈：|𡨸國語=Hồ Tôn Hiến đang đà thắng đã ép Kiều phải "thị yến dưới màn", Thuý Kiều đã khóc thương và xin được mang Từ Hải đi chôn cất. Hồ Tôn Hiến đã chấp nhận cho "cảo táng di hình bên sông". Biết nàng giỏi đàn, Hồ Tôn Hiến bắt nàng phải chơi, Kiều đã thể hiện nỗi lòng mình qua tiếng đàn:}}<blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𠬠弓𩙍慘𩄎愁、𦊚絏㳶𧖱𠄼頭𢭫𢬣！|𡨸國語=Một cung gió thảm mưa sầu, bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay!}} | |||
{{Cf|𡨸漢喃=蟡吟猿𧩓𱜢齊、𢯰𦖻胡拱絪𣮮淶珠。|𡨸國語=Ve ngâm vượn hót nào tày, lọt tai Hồ cũng nhăn mày rơi châu.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𤏬𣋚𢖖󠄁、抵𠬉𠳒談笑𧗱𨉟、胡宗憲㐌檊𬆄翹朱𠊛土官。𨑗𡥵船、翹𢖵𬧐𠳒𧵑淡仙𠸗㐌吶貝𨉟𥪝夢「瀧錢塘仕𭉑㗅𧗱𢖖󠄁」、娘㐌決定𬦮𬺗瀧自沈。|𡨸國語=Sáng hôm sau, để tránh lời đàm tiếu về mình, Hồ Tôn Hiến đã gán ngay Kiều cho người thổ quan. Trên con thuyền, Kiều nhớ tới lời của Đạm Tiên xưa đã nói với mình trong mộng "Sông Tiền Đường sẽ hẹn hò về sau", nàng đã quyết định nhảy xuống sông tự trầm.}} | {{Cf|𡨸漢喃=蟡吟猿𧩓𱜢齊、𢯰𦖻胡拱絪𣮮淶珠。|𡨸國語=Ve ngâm vượn hót nào tày, lọt tai Hồ cũng nhăn mày rơi châu.}}</blockquote>{{Cf|𡨸漢喃=𤏬𣋚𢖖󠄁、抵𠬉𠳒談笑𧗱𨉟、胡宗憲㐌檊𬆄翹朱𠊛土官。𨑗𡥵船、翹𢖵𬧐𠳒𧵑淡仙𠸗㐌吶貝𨉟𥪝夢「瀧錢塘仕𭉑㗅𧗱𢖖󠄁」、娘㐌決定𬦮𬺗瀧自沈。|𡨸國語=Sáng hôm sau, để tránh lời đàm tiếu về mình, Hồ Tôn Hiến đã gán ngay Kiều cho người thổ quan. Trên con thuyền, Kiều nhớ tới lời của Đạm Tiên xưa đã nói với mình trong mộng "Sông Tiền Đường sẽ hẹn hò về sau", nàng đã quyết định nhảy xuống sông tự trầm.}} | ||
| 𣳔227： | 𣳔237： | ||
==== 版𡨸喃 <small>Bản chữ Nôm</small> ==== | ==== 版𡨸喃 <small>Bản chữ Nôm</small> ==== | ||
* {{Cf|𡨸漢喃= | * {{Cf|𡨸漢喃=『金雲翹新傳』：金玉樓藏板、嗣德次 25 （1872）|𡨸國語=''Kim Vân Kiều tân truyện'': Kim Ngọc lâu tàng bản, Tự Đức thứ 25 (1872)}} | ||
* {{Cf|𡨸漢喃= | * {{Cf|𡨸漢喃=『金雲翹新傳』：盛美堂藏板、嗣德次 32 （1879）|𡨸國語=''Kim Vân Kiều tân truyện'': Thịnh Mĩ đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)}} | ||
* {{Cf|𡨸漢喃= | * {{Cf|𡨸漢喃=『金雲翹新傳』：官文堂藏板、嗣德次 32 （1879）|𡨸國語=''Kim Vân Kiều tân truyện'': Quan Văn đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)}} | ||
* {{Cf|𡨸漢喃= | * {{Cf|𡨸漢喃=『金雲翹新傳』：文元堂藏板、嗣德次 32 （1879）|𡨸國語=''Kim Vân Kiều tân truyện'': Văn Nguyên đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)}} | ||
* {{Cf|𡨸漢喃= | * {{Cf|𡨸漢喃=『金雲翹新傳』：寶華閣藏板、嗣德次 32 （1879）|𡨸國語=''Kim Vân Kiều tân truyện'': Bảo Hoa các tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)}} | ||
* {{Cf|𡨸漢喃=『翠翹傳詳註』：覘雲氏註訂、成泰次 16 （1905）|𡨸國語=''Thuý Kiều truyện tường chú'': Chiêm Vân thị chú đính, Thành Thái thứ 16 (1905)}} | * {{Cf|𡨸漢喃=『翠翹傳詳註』：覘雲氏註訂、成泰次 16 （1905）|𡨸國語=''Thuý Kiều truyện tường chú'': Chiêm Vân thị chú đính, Thành Thái thứ 16 (1905)}} | ||