𨀈𬧐內容

傳翹

低𱺵𠬠排曰㐌使用𡨸漢喃準。扨𠓨低抵別添通信。
Uy-ki có thể chỉnh sửa bằng chữ Hán Nôm 威其固体整𢯢憑𡨸漢喃

版『斷腸新聲』印𢆥1902吧『金雲翹新集』刻印𢆥1906。
Bản Đoạn trường tân thanh in năm 1902 và Kim Vân Kiều tân tập khắc in năm 1906.

『斷腸新聲』、常得別𦤾貝丐𠸜單簡𱺵『傳翹』、𱺵𠬠傳詩𧵑大詩豪阮攸。低得䀡𱺵傳詩浽㗂一吧察𠓨行經典𥪝文學越南、作品得曰憑𡨸喃、蹺體六八、𠁟 3.254 句。
Đoạn trường tân thanh, thường được biết đến với cái tên đơn giản là Truyện Kiều, là một truyện thơ của đại thi hào Nguyễn Du. Đây được xem là truyện thơ nổi tiếng nhất và xét vào hàng kinh điển trong văn học Việt Nam, tác phẩm được viết bằng chữ Nôm, theo thể lục bát, gồm 3.254 câu.

環境𫥨𠁀 Hoàn cảnh ra đời

固說吶阮攸曰『傳翹』𢖖󠄁欺𠫾使中國(1814-1820)。吏固說吶翁曰𠓀欺𠫾使、固体𠓨曠𡳳時黎頭時西山。[1]說𢖖󠄁󠄁得𡗉𠊛執認欣。[2]𬆄𢖖󠄁󠄁欺𫥨𠁀、『傳翹』得𡗉坭刻印吧流行㢅𠸤。𠄩版印𠸗一現群𱺵版𧵑柳文堂(1871)吧版𧵑維明氏(1872)、調於時𤤰嗣德[2]
Có thuyết nói Nguyễn Du viết Truyện Kiều sau khi đi sứ Trung Quốc (1814-1820). Lại có thuyết nói ông viết trước khi đi sứ, có thể vào khoảng cuối thời Lê đầu thời Tây Sơn. Thuyết sau được nhiều người chấp nhận hơn. Ngay sau khi ra đời, Truyện Kiều được nhiều nơi khắc in và lưu hành rộng rãi. Hai bản in xưa nhất hiện còn là bản của Liễu Văn Đường (1871) và bản của Duy Minh Thị (1872), đều ở thời vua Tự Đức.

傳澦蹺骨傳文𣵶『金雲翹』𧵑青心才人[3]、𥙩背景中國時𤤰嘉靖𠁀茹明(1521-1567)。
Truyện dựa theo cốt truyện văn xuôi Kim Vân Kiều của Thanh Tâm Tài Nhân, lấy bối cảnh Trung Quốc thời vua Gia Tĩnh đời nhà Minh (1521-1567).

略傳 Lược truyện

作者𪲍論題 Tác giả nêu luận đề

阮攸𨑻說「才命相妒」(才吧命恄僥)𫜵論題捲傳。
Nguyễn Du đem thuyết "tài mệnh tương đố" (tài và mệnh ghét nhau) làm luận đề cuốn truyện.

𤾓𢆥𥪝𡎝𠊛些、𡨸才𡨸命𫩟𱺵恄僥。
Trăm năm trong cõi người ta, chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau.

𱱇過𠬠局𣷭𣘛、仍條矓𧡊𣻕𤴬疸𢚸。
Trải qua một cuộc bể dâu, những điều trông thấy mà đau đớn lòng.

𨓐之彼嗇斯豐、𡗶青慣𢟔𦟐紅打慳。
Lạ gì bỉ sắc tư phong, trời xanh quen thói má hồng đánh ghen.

姉㛪翠翹 Chị em Thuý Kiều

𠓨曠時𤤰明世宗、𥪝𠬠家庭員外𣱆王固𠀧𠊛𡥵𱺵翠翹(長女)、翠雲(次女)吧王觀(𡥵𤳆𠃝)。𠄩姉㛪翠翹吧翠雲時「每𠊛𠬠𨤔、𱑕分捖𱑕」、扔「𬧺皮才色」時翠翹「吏𱺵份欣」。
Vào khoảng thời vua Minh Thế Tông, trong một gia đình viên ngoại họ Vương có ba người con là Thuý Kiều (trưởng nữ), Thuý Vân (thứ nữ) và Vương Quan (con trai út). Hai chị em Thuý Kiều và Thuý Vân thì "mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười", nhưng "so bề tài sắc" thì Thuý Kiều "lại là phần hơn".

頭𢚸𠄩妸素娥、翠翹𱺵姊、㛪𱺵翠雲。
Đầu lòng hai ả tố nga, Thuý Kiều là chị, em là Thuý Vân.

梅骨格、雪精神。每𠊛𠬠𨤔、𱑕分捖𱑕。
Mai cốt cách, tuyết tinh thần. Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười.

翹探墓淡仙 Kiều thăm mộ Đạm Tiên

𥪝𠬠吝𠫾掃墓𠓨節清明、欺𠫾過墓淡仙、𠬠「𡎜𡐙邊塘」、翹㐌哭傷吧空𠺌感𧡊愛礙朱𠬠「劫紅顏」、「浽名才色𠬠時」𦓡𣇞低「香𤌋咏腥」。呠𱺵𠬠𡥵𠊛𢀭情感吧精細𢧚翹拱㐌聯感𬧐身分𧵑𨉟吧𧵑仍𠊛婦女吶終。
Trong một lần đi tảo mộ vào tết Thanh minh, khi đi qua mộ Đạm Tiên, một "nấm đất bên đường", Kiều đã khóc thương và không khỏi cảm thấy ái ngại cho một "kiếp hồng nhan", "nổi danh tài sắc một thì" mà giờ đây "hương khói vắng tanh". Vốn là một con người giàu tình cảm và tinh tế nên Kiều cũng đã liên cảm tới thân phận của mình và của những người phụ nữ nói chung.

𤴬疸𠼷分彈婆、
Đau đớn thay phận đàn bà.

𠳒哴分薄拱𱺵𠳒終。
Lời rằng phận bạc cũng là lời chung.

金翹﨤攑 Kim Kiều gặp gỡ

拱𥪝𣈜𣋚妬、翹㐌﨤金重、𱺵𠬠𠊛「呠茹簪英」、𱺵伴同門貝王觀、自𱍿㐌「忱傷𥌈𢖵」娘。邊𧣲妬時金重拱𱺵𠊛「𠓨𥪝風雅、𫥨外毫華」。雖𣗓及吶貝僥𠬠𠳒扔𢖖󠄁局﨤攑尼時「情𥪝如㐌、𩈘外群㥋」。接𢖖󠄁吝﨤攑𧘇𱺵䋦相思。
Cũng trong ngày hôm đó, Kiều đã gặp Kim Trọng, là một người "vốn nhà trâm anh", là bạn đồng môn với Vương Quan, từ lâu đã "thầm thương trộm nhớ" nàng. Bên cạnh đó thì Kim Trọng cũng là người "vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa". Tuy chưa kịp nói với nhau một lời nhưng sau cuộc gặp gỡ này thì "tình trong như đã, mặt ngoài còn e". Tiếp sau lần gặp gỡ ấy là mối tương tư.

𠊛兜﨤攑𫜵之、
Người đâu gặp gỡ làm chi,

𤾓𢆥別固緣之咍空?
Trăm năm biết có duyên gì hay không?

金重爲相思翹𢧚㐌悁歇哿趣𢝙行𣈜、尋格轉𦤾於𧵆茹翹。𢖖󠄁妬𠇍旬𦝄時金重-翹㐌﨤僥、翹㐌認𠳒金重吧𣱆㐌𢭂𢷮𦁺紀物朱僥。𡗉吝金重拱㦖「越樔」扔翠翹𱺵𠬠𠊛銫稍吧別𡨺𨉟、姑㐌說服得金重䟻待𬧐𣈜𠄩𠊛結婚。
Kim Trọng vì tương tư Kiều nên đã quên hết cả thú vui hàng ngày, tìm cách chuyển đến ở gần nhà Kiều. Sau đó mấy tuần trăng thì Kim Trọng – Kiều đã gặp nhau, Kiều đã nhận lời Kim Trọng và họ đã trao đổi món kỉ vật cho nhau. Nhiều lần Kim Trọng cũng muốn "vượt rào" nhưng Thuý Kiều là một người sắc sảo và biết giữ mình, cô đã thuyết phục được Kim Trọng chờ đợi tới ngày hai người kết hôn.

㐌朱𠓨堛布荆、道從夫𥙩𡨸貞𫜵頭。
Đã cho vào bậc bố kinh, đạo tòng phu lấy chữ trinh làm đầu.

𫥨㗰𨑗濮𥪝𣘛、時𡥵𠊛𧘇埃求𫜵之。
Ra tuồng trên bộc trong dâu, thì con người ấy ai cầu làm chi.

𫏚之柳押花奈、𡀳身𢖮徠搷培固欺!
Vội chi liễu ép hoa nài, còn thân ắt lại đền bồi có khi!

𧡊𠳒端正易𦖑、払𪨈添𢘝添爲𱑕分。
Thấy lời đoan chính dễ nghe, chàng càng thêm nể thêm vì mười phân.

翹𬥓身贖仛吧𢭂緣朱翠雲 Kiều bán thân chuộc cha và trao duyên cho Thuý Vân

災禍㐌突兀𨁲𦤾王家𥪝𣅶𠊛少女群當忖𥅞貝䋦情頭。僶𬥓絲㐌𥌦墫𠬠𥑂𨢇𠓨園茹翹耒誣冤朱王翁罪𧶭漏𨢇。𬆄立即、𡇐差衙衝𠓨、撩逆王翁吧王觀𬨠塵茹。𥪝環境淋漓悲怛如丕、翹𢝜沛𠫾𦤾決定𬥓𨉟抵贖仛吧㛪、扔娘空悁𠳒𭉑約貝金重𠓀欺払𧗱遼陽抵𠹾喪注。翠翹㐌𢘾𢚁翠雲𠊝𨉟㨋𠳒𭉑約貝金重。
Tai hoạ đã đột ngột ập đến Vương gia trong lúc người thiếu nữ còn đang thổn thức với mối tình đầu. Thằng bán tơ đã lén chôn một chai rượu vào vườn nhà Kiều rồi vu oan cho Vương ông tội buôn lậu rượu. Ngay lập tức, bọn sai nha xông vào, treo ngược Vương ông và Vương Quan lên trần nhà. Trong hoàn cảnh lâm li bi đát như vậy, Kiều đành phải đi đến quyết định bán mình để chuộc cha và em, nhưng nàng không quên lời hẹn ước với Kim Trọng trước khi chàng về Liêu Dương để chịu tang chú. Thuý Kiều đã nhờ cậy Thuý Vân thay mình trả lời hẹn ước với Kim Trọng.

𢚁㛪、㛪固𠹾𠳒。𱖗𬨠朱姉𥚄耒仕疎。
Cậy em, em có chịu lời. Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.

𢭂緣朱㛪歱、娘感𧡊㤕傷朱身分𧵑正𨉟。
Trao duyên cho em xong, nàng cảm thấy xót thương cho thân phận của chính mình.

分哰分薄如𪿙、㐌𢝜渃沚花㵢𢙲廊。
Phận sao phận bạc như vôi, đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.

喂金郎!咳金郎!催催妾㐌負払自低!
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang! Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!

由𤴬傷過𢧚翠翹㐌𤴥𠫾𨑗𢬣𠊛親。
Do đau thương quá nên Thuý Kiều đã ngất đi trên tay người thân.

馬監生𧷸翹吧秀婆𨑻𫥨樓凝碧 Mã giám sinh mua Kiều và Tú bà đem ra lầu Ngưng Bích

馬監生呠𱺵「𠬠𠀲風情㐌慣」共貝秀婆𢲫行「𧶭粉𬥓香」、專𠫾𧷸𡛔於各坉𧗱樓青。𧡊翠翹如𱺵𠬠𦁺行𤯆、一決𧷸𧗱貝價400兩鐄、皮外馬監生宣布𱺵𥙩翹𧗱𫜵𱙡。扔𢖖󠄁欺𥙩𠫾事𥪝𤽸𧵑翹、「𡥵螉㐌𤍊塘𠫾𡓃𧗱」。𪝳迻翹𠓨樓青、於低娘㐌被秀婆扒沛接客。娘一決空𠹾、自刎憑刀扔空𣩂。秀婆恍惚卞假𫿒𤮾𢳆、勸翹平靜、哴悉哿只𱺵曉𡍚。婆吶裊翹感𧡊藝妓女𱺵藝辱若時催空沛𫜵𡛤、吧婆仕嫁𫯳朱抵𥙩吏 400 兩鐄。𢖖󠄁妬、秀婆讓步朱娘𫥨於樓凝碧。於坭尼、餒𢖵𠊛親㫻㫻挹膒𥪝、𢚸特別𱺵餒𢖵䋦情𧵑娘貝金重。
Mã giám sinh vốn là "một đứa phong tình đã quen" cùng với Tú Bà mở hàng "buôn phấn bán hương", chuyên đi mua gái ở các chốn về lầu xanh. Thấy Thuý Kiều như là một món hàng ngon, nhất quyết mua về với giá 400 lượng vàng, bề ngoài Mã giám sinh tuyên bố là lấy Kiều về làm vợ. Nhưng sau khi lấy đi sự trong trắng của Kiều, "con ong đã tỏ đường đi lối về". Hắn đưa Kiều vào lầu xanh, ở đây nàng đã bị Tú bà bắt phải tiếp khách. Nàng nhất quyết không chịu, tự vẫn bằng dao nhưng không chết. Tú bà hoảng hốt bèn giả vờ ngọt ngào, khuyên Kiều bình tĩnh, rằng tất cả chỉ là hiểu lầm. Bà nói nếu Kiều cảm thấy nghề kĩ nữ là nghề nhục nhã thì thôi không phải làm nữa, và bà sẽ gả chồng cho để lấy lại 400 lượng vàng. Sau đó, Tú bà nhượng bộ cho nàng ra ở lầu Ngưng Bích. Ở nơi này, nỗi nhớ người thân luôn luôn ấp ủ trong lòng, đặc biệt là nỗi nhớ mối tình của nàng với Kim Trọng.

想𠊛𨑜月盞同、信霜隴仍𣈙矓𣈕䟻。
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng, tin sương luống những rày trông mai chờ.

邊𡗶𧣳𣷭巴噅、𬌓𣘈淈𣳮包𣇞朱㗑。
Bên trời góc bể bơ vơ, tấm son gột rửa bao giờ cho phai.

㤕𠊛𢭸𨷯𣋚𣈕、橛濃𬪁冷仍埃妬𣇞?
Xót người tựa cửa hôm mai, quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?

𡑝萊隔𠇍𣌝𩄎、固欺㭲子㐌𣃣𠊛揞。
Sân Lai cách mấy nắng mưa, có khi gốc tử đã vừa người ôm.

吧餒𢞂𧵑𠊛少女得體現過仍句詩㩫貯𣹓感觸。
Và nỗi buồn của người thiếu nữ được thể hiện qua những câu thơ chất chứa đầy cảm xúc.

𢞂矓𨷯𣷭𣊿𣋚、船埃隰洸𦑃帆賒賒?
Buồn trông cửa bể chiều hôm, thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

𢞂矓𦰟渃㵋沙、花㵢漫莫別𱺵𧗱兜?
Buồn trông ngọn nước mới sa, hoa trôi man mác biết là về đâu?

𢞂矓㘨𦹯𱟓𱟓、蹎𩄲𩈘𡐙𠬠𦭷青青。
Buồn trông nội cỏ rầu rầu, chân mây mặt đất một màu xanh xanh.

𢞂矓𩙍捲𩈘瀛、𩆢𩆢㗂㳥叫𨒺𧦕𱖗。
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh, ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

餒傷𨉟 Nỗi thương mình

𤯩𠬠𨉟𡧲空間溟濛賒咏妬𢧚欺﨤楚卿、𠬠𡥚固「形容𦃀𱐟、襖巾𪶋揚」吧拱可「文𨤔」、姑如𠊛當𢯛𣩂濧𫼻得梮𦓡空群平靜認𫥨𠳒𬐸詰哨筩𧵑楚卿。
Sống một mình giữa không gian mênh mông xa vắng đó nên khi gặp Sở Khanh, một gã có "hình dong chải chuốt, áo khăn dịu dàng" và cũng khá "văn vẻ", cô như người đang sắp chết đuối vớ được cọc mà không còn bình tĩnh nhận ra lời lừa gạt sáo rỗng của Sở Khanh.

嘆喂!色渃香𡗶、惜朱兜唪落類𦤾低?
Than ôi! Sắc nước hương trời, tiếc cho đâu bỗng lạc loài đến đây?

翹𫏚傍信楚卿吧共楚卿遁脫𠺌樓凝碧。姑𱜢㘈𨉟㐌淶𠓨䋥由秀婆張𠻿抵𡨺姑吏永遠於樓青。𣗓及高𧼋賒𢒎時秀婆𦤾吧𣅶尼娘㵋𤑟本質𡥵𠊛楚卿。
Kiều vội vàng tin Sở Khanh và cùng Sở Khanh trốn thoát khỏi lầu Ngưng Bích. Cô nào ngờ mình đã rơi vào lưới do Tú bà giăng sẵn để giữ cô lại vĩnh viễn ở lầu xanh. Chưa kịp cao chạy xa bay thì Tú bà đến và lúc này nàng mới rõ bản chất con người Sở Khanh.

薄情、浽㗂樓青、𠬠𢬣墫別𠇍莄芙蓉!
Bạc tình, nổi tiếng lầu xanh, một tay chôn biết mấy cành phù dung!

被秀婆打、娘𢝜沛𠹾歸服、嚜朱體殼「𦤾風塵、拱風塵如埃」吧感𧡊㤕賒朱正本身𨉟。
Bị Tú bà đánh, nàng đành phải chịu quy phục, mặc cho thể xác "đến phong trần, cũng phong trần như ai" và cảm thấy xót xa cho chính bản thân mình.

欺醒𨢇、𣅶殘更、𪮞𨉟、𨉟吏傷𨉟㤕賒。
Khi tỉnh rượu, lúc tàn canh, giật mình, mình lại thương mình xót xa.

翹﨤束生 Kiều gặp Thúc sinh

束生雖㐌固𱙡𱺵宦姐扔拱𱺵𠊛「慕㗂翹兒」自𱍿。束生𥪝作品尼固𨤰𱺵固演變情感、心思𫼳性𧵑𡥵𠊛𥪝「𠁀常」一、渚空格調𡗉如仍人物恪𥪝作品。世界𧵑束生𱺵世界𧵑耽迷吧𱺵使者風流𧵑情欲。𣗓固𠬠「𠎬男兒」𱜢𥪝『傳翹』固格𥆾㨢𬌓身𧵑翹𬨠尋審美如束生。
Thúc sinh tuy đã có vợ là Hoạn thư nhưng cũng là người "mộ tiếng Kiều nhi" từ lâu. Thúc sinh trong tác phẩm này có lẽ là có diễn biến tình cảm, tâm tư mang tính của con người trong "đời thường" nhất, chứ không cách điệu nhiều như những nhân vật khác trong tác phẩm. Thế giới của Thúc sinh là thế giới của đam mê và là sứ giả phong lưu của tình dục. Chưa có một "đấng nam nhi" nào trong Truyện Kiều có cách nhìn nâng tấm thân của Kiều lên tầm thẩm mĩ như Thúc sinh.

𤑟𦭷𥪝玉𤽸玡!𪠗𪠗𠻿𤒘𠬠座天然。
Rõ màu trong ngọc trắng ngà! Dày dày sẵn đúc một toà thiên nhiên.

由丕翹㐌𫻎𤯩吧自信欣𧗱將來數分𧵑𨉟。𠄩𠊛𢝙𨤔邊僥「意合心頭」。
Do vậy Kiều đã ham sống và tự tin hơn về tương lai số phận của mình. Hai người vui vẻ bên nhau "ý hợp tâm đầu".

欺香𣋽欺茶曥、盤圍點渃塘絲和彈。
Khi hương sớm khi trà trưa, bàn vây điểm nước đường tơ hoạ đàn.

束生㐌贖翠翹𫥨𠺌樓青。雖然、爲𱺵𡛔樓青翹㐌空得束翁、仛𧵑束生、承認。束翁㐌迻翹𬨠官察處。
Thúc sinh đã chuộc Thuý Kiều ra khỏi lầu xanh. Tuy nhiên, vì là gái lầu xanh Kiều đã không được Thúc ông, cha của Thúc sinh, thừa nhận. Thúc ông đã đưa Kiều lên quan xét xử.

風雷浽陣𢱎𢱎、𥘀𢚸㥋𬪁併排分𢺹。
Phong lôi nổi trận bời bời, nặng lòng e ấp tính bài phân chia. 決𬆄辯白𠬠皮、𠰺朱𦟐粉吏𧗱樓青!
Quyết ngay biện bạch một bề, dạy cho má phấn lại về lầu xanh!

翹甘心𠹾劫𡤠𨳒抵得享幸福安平𧵑家庭、雖空得𠓻捖貝束生。空𠹾𢮿𧗱樓青𢧚吏添𠬠吝𡛤翹﨤境困苦。
Kiều cam tâm chịu kiếp lẽ mọn để được hưởng hạnh phúc yên bình của gia đình, tuy không được trọn vẹn với Thúc Sinh. Không chịu quay về lầu xanh nên lại thêm một lần nữa Kiều gặp cảnh khốn khổ.

𠰺哴:「據法加刑!」𠀧𣘃縶吏𠬠莄牡丹。
Dạy rằng: "Cứ phép gia hình!" Ba cây chập lại một cành mẫu đơn.

分𢝜之噉叫冤、桃𤸫𤷄𦟐柳散作𣮮。
Phận đành chi dám kêu oan, đào hoen quẹn má liễu tan tác mày.

𠬠𡑝𡍚𡋥㐌𣹓、𦎛𢣻渃水枚𤷍𨈒霜。
Một sân lầm cát đã đầy, gương lờ nước thuỷ mai gầy vóc sương.

𧡊束生𤴬苦欺𧡊翹爲𨉟𦓡﨤難、官其㐌朱翹𫜵𠬠排詩排𤍊餒念。讀詩𧵑翹、位官𠸦𠿿耒勸束翁𢧚㢅量執認翹、吏朱𣘊聘禮𡠣吀。𢘾勢、翹脫劫青樓扔𣗓得包𱍿時娘吏縸禍貝宦姐、𱙡哿𧵑束生。
Thấy Thúc sinh đau khổ khi thấy Kiều vì mình mà gặp nạn, quan kia đã cho Kiều làm một bài thơ bày tỏ nỗi niềm. Đọc thơ của Kiều, vị quan khen ngợi rồi khuyên Thúc ông nên rộng lượng chấp nhận Kiều, lại cho đồ sính lễ cưới xin. Nhờ thế, Kiều thoát kiếp thanh lâu nhưng chưa được bao lâu thì nàng lại mắc vạ với Hoạn Thư, vợ cả của Thúc Sinh.

翹吧宦姐 Kiều và Hoạn Thư

欺別𡀯、仛束生浽𢚷𠾕㨋翹𠭤𧗱坉𫇰、扔欺認𧡊翠翹心魂德行吏才色捖全、固才𫜵詩、仛𧵑束生拱𢝜承認翹。
Khi biết chuyện, cha Thúc sinh nổi giận đòi trả Kiều trở về chốn cũ, nhưng khi nhận thấy Thuý Kiều tâm hồn đức hạnh lại tài sắc vẹn toàn, có tài làm thơ, cha của Thúc sinh cũng đành thừa nhận Kiều.

傷爲行、重爲才、束翁催拱揲𠳒風波。
Thương vì hạnh, trọng vì tài, Thúc ông thôi cũng dẹp lời phong ba.

翹㐌共束生𠁸𠬠𢆥𠖿吧吻㫻勸束生𧗱探𱙡哿宦姐、𣱆吻𣗓固𡥵終𢖖󠄁𡗉𢆥𤯩共僥。𢖖󠄁轉𠫾探吧𢮿𠭤吏﨤翹、束生空㘈哴宦姐㐌差家人𠫾𤎕塘㴜抵扒翠翹𧗱查𠳨。翠翹被洒𫇿迷扒𫼳𠫾、群𤗆𠊛𥪝茹𣅶妬據𢣸姑被𣩂𪸔𢖖󠄁陣火患。翹𠭤成侍婢茹宦姐貝丐𠸜𱺵花奴。𣅶束生𧗱茹、𥆾𧡊翠翹被扒𫥨嘲𨉟、「魄落魂嘌」、払認𫥨哴𨉟縸𬐸𧵑𱙡哿。宦姐㐌扒翹沛候下、打彈朱𩛷席𧵑𠄩𱙡𫯳。打彈𦓡心狀𧵑翹𤴬疸吧窒𢞂粑。
Kiều đã ở cùng Thúc sinh suốt một năm ròng và vẫn luôn khuyên Thúc sinh về thăm vợ cả Hoạn thư, họ vẫn chưa có con chung sau nhiều năm sống cùng nhau. Sau chuyến đi thăm và quay trở lại gặp Kiều, Thúc sinh không ngờ rằng Hoạn thư đã sai gia nhân đi tắt đường biển để bắt Thuý Kiều về tra hỏi. Thuý Kiều bị tưới thuốc mê bắt mang đi, còn mọi người trong nhà lúc đó cứ ngỡ cô bị chết cháy sau trận hoả hoạn. Kiều trở thành thị tì nhà Hoạn thư với cái tên là Hoa Nô. Lúc Thúc sinh về nhà, nhìn thấy Thuý Kiều bị bắt ra chào mình, "phách lạc hồn xiêu", chàng nhận ra rằng mình mắc lừa của vợ cả. Hoạn thư đã bắt Kiều phải hầu hạ, đánh đàn cho bữa tiệc của hai vợ chồng. Đánh đàn mà tâm trạng của Kiều đau đớn và rất buồn bã.

𦊚絏如哭如炭、遣𠊛𥪝席拱散捏𢚸。
Bốn dây như khóc như than, khiến người trong tiệc cũng tan nát lòng. 拱𥪝𠬠㗂絲同、𠊛外唭𦬻、𠊛𥪝哭忱。
Cũng trong một tiếng tơ đồng, người ngoài cười nụ, người trong khóc thầm.

勢耒、由𧡊翹哭𡗉、束生𠸒宦姐查考爲理由之。翠翹曰詞開吶哴爲仛被冤牽、沛𬥓𨉟吧被𬐸𠓨樓青、𢖖󠄁妬固𠊛贖𫥨𫜵𱙡、耒𫯳𠫾咏、娘被扒迻𠓨𨷯茹官。心狀窒𢢇辱、𣊾𣇞只懞得𠓨𫷨修朱脫𧴱塵。讀詞開歱、宦姐同意朱花奴𠓨觀音閣𢖖󠄁園抵劄經。寔𫥨、宦姐打翹窒𡗉、阮攸描寫𧗱「杶慳」𧵑宦姐𱺵「珥如苝、𥘀如鈘」。宦姐㐌應處蹺常情現有𧵑民間、𱺵「𡭧胣僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、「𫯳終、𣗓易埃朝朱埃」。宦姐𫩟嘹破𥒮絏絲𡧲翹吧束生、𫜵翹𫥨𠫾𠬠格自願。翹遁𠺌觀音閣吧㐌﨤娓覺緣。婆㐌朱翹𨖅於暫茹薄婆、𠬠佛子常咍𨆢𬧐𫷨。埃㘈「薄婆共貝秀婆同門」、薄婆㐌勸翹𥙩𡥙𨉟𱺵薄幸。過𢬣薄幸、𠬠吝𡛤翹吏被𬥓𠓨樓青。
Thế rồi, do thấy Kiều khóc nhiều, Thúc sinh bảo Hoạn thư tra khảo vì lí do gì. Thuý Kiều viết tờ khai nói rằng vì cha bị oan khiên, phải bán mình và bị lừa vào lầu xanh, sau đó có người chuộc ra làm vợ, rồi chồng đi vắng, nàng bị bắt đưa vào cửa nhà quan. Tâm trạng rất tủi nhục, bây giờ chỉ mong được vào chùa tu cho thoát nợ trần. Đọc tờ khai xong, Hoạn thư đồng ý cho Hoa Nô vào Quan Âm các sau vườn để chép kinh. Thực ra, Hoạn thư đánh Kiều rất nhiều, Nguyễn Du miêu tả về "đòn ghen" của Hoạn thư là "nhẹ như bấc, nặng như chì". Hoạn thư đã ứng xử theo thường tình hiện hữu của dân gian, là "chút dạ đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", "chồng chung, chưa dễ ai chiều cho ai". Hoạn thư khéo léo phá vỡ dây tơ giữa Kiều và Thúc sinh, làm Kiều ra đi một cách tự nguyện. Kiều trốn khỏi Quan Âm các và đã gặp vãi Giác Duyên. Bà đã cho Kiều sang ở tạm nhà Bạc bà, một Phật tử thường hay lui tới chùa. Ai ngờ "Bạc bà cùng với Tú bà đồng môn", Bạc bà đã khuyên Kiều lấy cháu mình là Bạc Hạnh. Qua tay Bạc Hạnh, một lần nữa Kiều lại bị bán vào lầu xanh.

翹﨤徐海 Kiều gặp Từ Hải

於樓青、翹「唅䔲𠸂𨐮」𤯩局𤯩污辱。𠬠𣈜惵𡗶、固𠬠𠊛客踦過𨔈、妬𱺵徐海、𠬠英雄淩名時妬:「𩯁𤞻𦛜燕𣮮𧍋、𦠘𠄼𡬷㢅、身𱑕𡱩高」。才能払非常、「堂堂𠬠𠎬英毫、棍拳欣飭略韜𠁟才」。「𠄩邊共𥆁𠄩𢚸共𢛨」、吧徐海贖翹𧗱坉樓𥢆。𤯩貝僥得姅𢆥、徐海吏「動𢚸𦊚方」、㦖𫥨坭邊陲征戰。翠翹㦖吀𠫾共扔徐海空朱𠫾。
Ở lầu xanh, Kiều "ngậm đắng nuốt cay" sống cuộc sống ô nhục. Một ngày đẹp trời, có một người khách ghé qua chơi, đó là Từ Hải, một anh hùng lừng danh thời đó: "Râu hùm hàm én mày ngài, vai năm tấc rộng, thân mười thước cao". Tài năng chàng phi thường, "đường đường một đấng anh hào, côn quyền hơn sức lược thao gồm tài". "Hai bên cùng liếc hai lòng cùng ưa", và Từ Hải chuộc Kiều về chốn lầu riêng. Sống với nhau được nửa năm, Từ Hải lại "động lòng bốn phương", muốn ra nơi biên thuỳ chinh chiến. Thuý Kiều muốn xin đi cùng nhưng Từ Hải không cho đi.

娘哴:「分𡛔𡨸從、払𠫾妾拱𠬠𢚸吀𠫾」。
Nàng rằng: "Phận gái chữ tòng, chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi". 徐哴:「心腹相知、哰𣗓脫𠺌女兒常情?」
Từ rằng: "Tâm phúc tương tri, sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?"

𥪝𣅶徐海𠫾征戰、娘於茹𢖵𬧐佈媄𢡠㐌「䏧瑁𩯀霜」、群㛪翠雲𢡠當「𢬣捧𢬣𫼳」𢝙緣貝金重。徐海𢖖󠄁妬㐌戰勝𠭤𧗱、𫼳兵將𬧐迍翹𫜵禮于歸。
Trong lúc Từ Hải đi chinh chiến, nàng ở nhà nhớ tới bố mẹ chắc đã "da mồi tóc sương", còn em Thuý Vân chắc đang "tay bồng tay mang" vui duyên với Kim Trọng. Từ Hải sau đó đã chiến thắng trở về, mang binh tướng tới đón Kiều làm lễ vu quy.

翹報恩報怨 Kiều báo ân báo oán

𣅶𢝙𢜠拱𱺵𣅶翠翹擬𦤾仍𣈜「寒微」、娘計歇𤗆𡀯朱徐海吧㦖固事「恩搷怨㨋」。薄婆、薄幸、楚卿…調被𠹾加刑、群仍位師㐌𢴇扡翹𥪝𩂀患難調得賞。𥢆宦姐𢘾𫩟吶「哴碎𡭧分僤婆、慳𡀢時拱𠊛些常情」、𢧚得赦。𢖖󠄁妬翹固﨤娓覺緣、得娓報哴𠄼𢆥𡛤𠄩𠊛仕﨤僥爲翹群沛𱱇過𡗉吝嘽𣗓團聚𬆄得貝家庭。
Lúc vui mừng cũng là lúc Thuý Kiều nghĩ đến những ngày "hàn vi", nàng kể hết mọi chuyện cho Từ Hải và muốn có sự "ân đền oán trả". Bạc bà, Bạc Hạnh, Sở Khanh... đều bị chịu gia hình, còn những vị sư đã giúp đỡ Kiều trong cơn hoạn nạn đều được thưởng. Riêng Hoạn Thư nhờ khéo nói "rằng tôi chút phận đàn bà, ghen tuông thì cũng người ta thường tình", nên được tha. Sau đó Kiều có gặp vãi Giác Duyên, được vãi báo rằng năm năm nữa hai người sẽ gặp nhau vì Kiều còn phải trải qua nhiều lận đận chưa đoàn tụ ngay được với gia đình.

翹自刎 Kiều tự vẫn

胡宗憲𱢤𣇞𱺵𠬠官總督𧵑朝廷、𫼳任務𦤾勸解徐海投降吧歸服朝廷。胡宗憲㐌排謀𧷸贖翠翹、打𠓨𫻎㦖固𠬠局𤯩「安平」𧵑婦女、娘㐌實胣信𠊛吧嘌𢚸𦖑蹺胡宗憲𧗱說服徐海𫥨降。
Hồ Tôn Hiến bấy giờ là một quan tổng đốc của triều đình, mang nhiệm vụ đến khuyên giải Từ Hải đầu hàng và quy phục triều đình. Hồ Tôn Hiến đã bày mưu mua chuộc Thuý Kiều, đánh vào ham muốn có một cuộc sống "an bình" của phụ nữ, nàng đã thật dạ tin người và xiêu lòng nghe theo lời Hồ Tôn Hiến về thuyết phục Từ Hải ra hàng.

𨑗爲渃、𨑜爲茹、𠬠𱺵得孝𠄩𱺵得忠。
Trên vì nước, dưới vì nhà, một là đắc hiếu hai là đắc trung.

徐海㐌紛紜:
Từ Hải đã phân vân:

𠬠𢬣𨠳𥩯基圖、𱢤𱍿𣷭楚瀧吳縱橫。
Một tay gây dựng cơ đồ, bấy lâu bể Sở sông Ngô tung hoành.

抪身𧗱貝朝廷、降臣𢣻咾分𨉟𫥨兜。
Bó thân về với triều đình, hàng thần lơ láo phận mình ra đâu.

襖襜𦀾𫃚𥙩僥、𠓨掄𫥨儈公侯𦓡之。
Áo xiêm ràng buộc lấy nhau, vào luồn ra cúi công hầu mà chi.

哰憑𥢆𠬠邊陲、飭尼㐌易𫜵之得僥。
Sao bằng riêng một biên thuỳ, sức này đã dễ làm gì được nhau.

擉𡗶𢭴渃嚜𠱋、𫆡卬𱜢別𨑗頭固埃。
Chọc trời khuấy nước mặc dầu, dọc ngang nào biết trên đầu có ai.

𢖖󠄁妬、胡宗憲㐌乘機包圍。𥆾𧡊徐海、翠翹定𨦭𬧐抵自刎扔払被縸謀吧㐌𣩂𨅸𡧲塘。翠翹感𧡊悔惜吧𠇁伆本身:
Sau đó, Hồ Tôn Hiến đã thừa cơ bao vây. Nhìn thấy Từ Hải, Thuý Kiều định lao tới để tự vẫn nhưng chàng bị mắc mưu và đã chết đứng giữa đàng. Thuý Kiều cảm thấy hối tiếc và dằn vặt bản thân:

𩈘𱜢矓𧡊僥低?咃憭𤯩𣴜𠬠𣈜貝僥!
Mặt nào trông thấy nhau đây? Thà liều sống thác một ngày với nhau!

胡宗憲當柁勝㐌押翹沛「侍宴𨑜幔」、翠翹㐌哭傷吧吀得𫼳徐海𠫾墫拮。胡宗憲㐌執認朱「稿葬遺形邊瀧」。別娘𠐞彈、胡宗憲扒娘沛𨔈、翹㐌體現餒𢚸𨉟過㗂彈:
Hồ Tôn Hiến đang đà thắng đã ép Kiều phải "thị yến dưới màn", Thuý Kiều đã khóc thương và xin được mang Từ Hải đi chôn cất. Hồ Tôn Hiến đã chấp nhận cho "cảo táng di hình bên sông". Biết nàng giỏi đàn, Hồ Tôn Hiến bắt nàng phải chơi, Kiều đã thể hiện nỗi lòng mình qua tiếng đàn:

𠬠弓𩙍慘𩄎愁、𦊚絏㳶𧖱𠄼頭𢭫𢬣!
Một cung gió thảm mưa sầu, bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay! 蟡吟猿𧩓𱜢齊、𢯰𦖻胡拱絪𣮮淶珠。
Ve ngâm vượn hót nào tày, lọt tai Hồ cũng nhăn mày rơi châu.

𤏬𣋚𢖖󠄁、抵𠬉𠳒談笑𧗱𨉟、胡宗憲㐌檊𬆄翹朱𠊛土官。𨑗𡥵船、翹𢖵𬧐𠳒𧵑淡仙𠸗㐌吶貝𨉟𥪝夢「瀧錢塘仕𭉑㗅𧗱𢖖󠄁」、娘㐌決定𬦮𬺗瀧自沈。
Sáng hôm sau, để tránh lời đàm tiếu về mình, Hồ Tôn Hiến đã gán ngay Kiều cho người thổ quan. Trên con thuyền, Kiều nhớ tới lời của Đạm Tiên xưa đã nói với mình trong mộng "Sông Tiền Đường sẽ hẹn hò về sau", nàng đã quyết định nhảy xuống sông tự trầm.

金重𠫾尋翹 Kim Trọng đi tìm Kiều

𧗱份金重、𢖖󠄁欺護喪注歱、𢮿𠭤吏時別信家庭翹﨤難、翹㐌𬥓𨉟贖仛。金重𤴬㤕。
Về phần Kim Trọng, sau khi hộ tang chú xong, quay trở lại thì biết tin gia đình Kiều gặp nạn, Kiều đã bán mình chuộc cha. Kim Trọng đau xót.

𢪱𨉟捤𩙍𣻆𩄎、淫湜湥玉矧悇魂枚。
Vật mình vẫy gió tuôn mưa, dầm dề giọt ngọc thẫn thờ hồn mai. 𤴬𠾕段𤴥𠾕催。醒𫥨吏哭、哭耒吏迷。
Đau đòi đoạn ngất đòi thôi. Tỉnh ra lại khóc, khóc rồi lại mê.

𤗆𠊛𥪝茹勸干歇𨤰、払𦖑蹺𠳒吲𧵑翹吧迍仛媄翹共翠雲𨖅茹𢟙𢥈奉養、同時吻迻信尋檢娘𬨢坭。雖「漊緣㵋」扔払吏「彊𢀭情𠸗」。王觀吧金重𢖖󠄁妬調杜達吧𫜵官。𢖖󠄁𡗉𣈜𣎃尋檢時𠄩𠊛㵋𪭴邏得通信𧵑翠翹𱺵㐌沈𨉟𨑜瀧錢塘。𫥨𦤾瀧、𤗆𠊛﨤娓覺緣於妬、得別𱺵翠翹㐌得婆救命𧗱扏𫼳。𢖖󠄁妬、𤗆𠊛得引𧗱﨤吏娘翹、「𢜠𢜠𢢇𢢇」。
Mọi người trong nhà khuyên can hết lẽ, chàng nghe theo lời dặn của Kiều và đón cha mẹ Kiều cùng Thuý Vân sang nhà chăm lo phụng dưỡng, đồng thời vẫn đưa tin tìm kiếm nàng khắp nơi. Tuy "sâu duyên mới" nhưng chàng lại "càng giàu tình xưa". Vương Quan và Kim Trọng sau đó đều đỗ đạt và làm quan. Sau nhiều ngày tháng tìm kiếm thì hai người mới dò la được thông tin của Thuý Kiều là đã trầm mình dưới sông Tiền Đường. Ra đến sông, mọi người gặp vãi Giác Duyên ở đó, được biết là Thuý Kiều đã được bà cứu mạng về cưu mang. Sau đó, mọi người được dẫn về gặp lại nàng Kiều, "mừng mừng tủi tủi".

團聚 Đoàn tụ

𢖖󠄁𱑕𠄼𢆥流落、翠翹㐌𠭤𧗱團圓貝家庭。扔娘正𱺵𠊛𢜝役團圓欣埃哿。𥪝役再遇尼、翠雲正𱺵𠊛頭先㐌𬨠㗂𢱔𠓨朱姉。扔𥪝𣎀﨤吏𧘇、翠翹㐌心事貝金重。
Sau mười lăm năm lưu lạc, Thuý Kiều đã trở về đoàn viên với gia đình. Nhưng nàng chính là người sợ việc đoàn viên hơn ai cả. Trong việc tái ngộ này, Thuý Vân chính là người đầu tiên đã lên tiếng vun vào cho chị. Nhưng trong đêm gặp lại ấy, Thuý Kiều đã tâm sự với Kim Trọng.

身殘𢭬濁𢵱沖、𱺵𢘾君子恪𢚸𠊛些。
Thân tàn gạn đục khơi trong, là nhờ quân tử khác lòng người ta.

娘𥱬認𬌓𢚸𧵑金重扔自𧡊𨉟空群稱當貝払𡛤。雖辭挃役結婚貝金重、雙翹願哴𠄩𠊛仕𠭤成伴知己坭句詩㗂彈、「拯𥪝𧜖𩠴、拱外琴詩」。阮攸㐌寄𧃃全部世界觀𧵑𨉟𧗱社會封建𣅶妬過各句詩認察𧗱局𠁀流落𧵑翠翹。
Nàng ghi nhận tấm lòng của Kim Trọng nhưng tự thấy mình không còn xứng đáng với chàng nữa. Tuy từ chối việc kết hôn với Kim Trọng, song Kiều nguyện rằng hai người sẽ trở thành bạn tri kỉ nơi câu thơ tiếng đàn, " chẳng trong chăn gối, cũng ngoài cầm thơ". Nguyễn Du đã gửi gắm toàn bộ thế giới quan của mình về xã hội phong kiến lúc đó qua các câu thơ nhận xét về cuộc đời lưu lạc của Thuý Kiều.

𡄎咍𨷈事在𡗶、𡗶其㐌扒𫜵𠊛固身。
Ngẫm hay muôn sự tại trời, trời kia đã bắt làm người có thân. 扒風塵沛風塵、朱清高㵋得份清高。
Bắt phong trần phải phong trần, cho thanh cao mới được phần thanh cao.

各人物𥪝『傳翹』 Các nhân vật trong Truyện Kiều

人物
Nhân vật
𦠘𠻀𥪝作品
Vai trò trong tác phẩm
王翁
Vương ông
仛𧵑王翠翹、王翠雲吧王觀。𥪝『金雲翹傳』回𠬠吶翁𠸜𱺵王兩松、表字𱺵子貞扔𥪝婚書(文約結婚時𠸗)由王翠翹曰於回𠄼時吏𥱬翁𠸜𱺵王章。茹翁於北京。
Cha của Vương Thuý Kiều, Vương Thuý Vân và Vương Quan. Trong Kim Vân Kiều truyện hồi một nói ông tên là Vương Lưỡng Tùng, biểu tự là Tử Trinh nhưng trong hôn thư (văn ước kết hôn thời xưa) do Vương Thuý Kiều viết ở hồi năm thì lại ghi ông tên là Vương Chương. Nhà ông ở Bắc Kinh.
王婆
Vương bà
𱙡𧵑王翁。回𠬠𧵑『金雲翹傳』吶婆𣱆京扔𥪝婚書由王翠翹曰於回𠄼吏𥱬婆𣱆何。
Vợ của Vương ông. Hồi một của Kim Vân Kiều truyện nói bà họ Kinh nhưng trong hôn thư do Vương Thuý Kiều viết ở hồi năm lại ghi bà họ Hà.
王翠翹
Vương Thuý Kiều
長女𧵑王翁、王婆、姉哿𧵑王翠雲吧王觀。欺翠翹𫜵女婢𥪝宦府得宦夫人撻朱𠸜𱺵花奴。欺翹𠓨於𥪝觀音閣固道號𱺵濯泉。蹺『金雲翹傳』時丐𠸜濯泉𱺵由束生撻朱翠翹蹺要求𧵑宦姐。
Trưởng nữ của Vương ông, Vương bà, chị cả của Vương Thuý Vân và Vương Quan. Khi Thuý Kiều làm nữ tì trong Hoạn phủ được Hoạn phu nhân đặt cho tên là Hoa Nô. Khi Kiều vào ở trong Quan Âm các có đạo hiệu là Trạc Tuyền. Theo Kim Vân Kiều truyện thì cái tên Trạc Tuyền là do Thúc sinh đặt cho Thuý Kiều theo yêu cầu của Hoạn Thư.
王翠雲
Vương Thuý Vân
次女𧵑王翁、王婆、㛪𡛔𧵑王翠翹、姉𠄩𧵑王觀。
Thứ nữ của Vương ông, Vương bà, em gái của Vương Thuý Kiều, chị hai của Vương Quan.
王觀
Vương Quan
𡥵𤳆𠃝𧵑王翁、王婆、㛪𧵑王翠雲吧王翠翹。
Con trai út của Vương ông, Vương bà, em của Vương Thuý Vân và Vương Thuý Kiều.
淡仙
Đạm Tiên
蹺『金雲翹傳』、淡仙固𣱆𠸜𣹓𨁥𱺵劉淡仙。𠬠妓女𦎡惵「色渃香𡗶」扔薄命時𠸗。𱺵主人𧵑𡾵墓𦓡翠翹㐌怺吧𫜵詩、現𬨠𥪝𥋏𢠩𧵑翹吧報𠓀朱娘別𧗱局𤯩仄阻、苦𤴬𢖖󠄁尼。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Đạm Tiên có họ tên đầy đủ là Lưu Đạm Tiên. Một kĩ nữ xinh đẹp "sắc nước hương trời" nhưng bạc mệnh thời xưa. Là chủ nhân của ngôi mộ mà Thuý Kiều đã viếng và làm thơ, hiện lên trong giấc mơ của Kiều và báo trước cho nàng biết về cuộc sống trắc trở, khổ đau sau này.
金重
Kim Trọng
蹺『金雲翹傳』、重固表字𱺵千里、𱺵𠊛㐌訂約貝翠翹。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Trọng có biểu tự là Thiên Lí, là người đã đính ước với Thuý Kiều.
僶𬥓絲
Thằng bán tơ
𠊛㐌誣冤朱仛𧵑翹。
Người đã vu oan cho cha của Kiều.
馬監生
Mã giám sinh
蹺『金雲翹傳』、馬監生固𣱆𠸜𣹓𨁥𱺵馬龜、吧𱺵𠊛𧷸翹朱秀婆。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Mã Giám Sinh có họ tên đầy đủ là Mã Quy, và là người mua Kiều cho Tú Bà.
秀婆
Tú bà
蹺『金雲翹傳』、秀婆固𣱆𠸜𣹓𨁥𱺵馬秀、主樓青坭翹被𬥓𠓨吝頭。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Tú Bà có họ tên đầy đủ là Mã Tú, chủ lầu xanh nơi Kiều bị bán vào lần đầu.
楚卿
Sở Khanh
𠊛僤翁固性醜、淫欲、𬐸情仍姑𡛔蹎𪽳𢬣繌。
Người đàn ông có tính xấu, dâm dục, lừa tình những cô gái chân yếu tay mềm.
馬嬌
Mã Kiều
𠊛妓女於𥪝樓青㐌曾𢴇翹窒𡗉條。
Người kĩ nữ ở trong lầu xanh đã từng giúp Kiều rất nhiều điều.
束生
Thúc sinh
群得噲𱺵払束、束生員、束郎。𥪝『傳翹』固句「其心𣱆束拱㐻書香」。蹺『金雲翹傳』、束生固𣱆𠸜𣹓𨁥𱺵束守、表字𱺵其心、㐌𨑻錢贖翹𠺌樓青(𠓨吝次一)吧𡠣娘𫜵𱙡𡤠。
Còn được gọi là chàng Thúc, Thúc sinh viên, Thúc lang. Trong Truyện Kiều có câu "Kì Tâm họ Thúc cũng nòi thư hương". Theo Kim Vân Kiều truyện, Thúc Sinh có họ tên đầy đủ là Thúc Thủ, biểu tự là Kì Tâm, đã đem tiền chuộc Kiều khỏi lầu xanh (vào lần thứ nhất) và cưới nàng làm vợ lẽ.
束翁
Thúc ông
仛𧵑束生。
Cha của Thúc Sinh.
宦姐
Hoạn thư
𱙡𧵑束生。𥪝『金雲翹』、宦姐得噲𱺵宦小姐或宦氏。『金雲翹傳』吧『傳翹』調空吶人物𠸜𱺵之。
Vợ của Thúc sinh. Trong Kim Vân Kiều truyện, Hoạn thư được gọi là Hoạn tiểu thư hoặc Hoạn thị. Kim Vân Kiều truyệnTruyện Kiều đều không nói nhân vật tên là gì.
宦夫人
Hoạn phu nhân
媄𧵑宦姐。
Mẹ của Hoạn thư.

Khuyển
蹺『金雲翹傳』、犬固𣱆𠸜𣹓𨁥𱺵宦犬。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Khuyển có họ tên đầy đủ là Hoạn Khuyển.

Ưng
蹺『金雲翹傳』、鷹固𠸜𣹓𨁥𱺵宦鷹。
Theo Kim Vân Kiều truyện, Ưng có tên đầy đủ là Hoạn Ưng.
覺緣
Giác Duyên
尼姑𧵑觀音閣。翹㐌𢭗𢘾坭𨷯佛欺被宦姐𢰥墮、扔師覺緣無情寄娘朱薄婆、𠬠仉𧶭𠊛如秀婆。𢖖󠄁妬欺翹浸𨉟於瀧錢塘、師覺緣㐌救娘吧吝次𠄩翹𢭗𢘾𨷯佛。
Ni cô của Quan Âm các. Kiều đã nương nhờ nơi cửa Phật khi bị Hoạn thư đày đoạ, nhưng sư Giác Duyên vô tình gửi nàng cho Bạc Bà, một kẻ buôn người như Tú Bà. Sau đó khi Kiều trẫm mình ở sông Tiền Đường, sư Giác Duyên đã cứu nàng và lần thứ hai Kiều nương nhờ cửa Phật.
薄婆
Bạc bà
主樓青坭翹被𬥓𠓨吝𠄩。
Chủ lầu xanh nơi Kiều bị bán vào lần hai.
薄幸
Bạc Hạnh
𡥙𧵑薄婆、𱺵𠊛𬥓翠翹吝𡛤𧗱貝樓青。
Cháu của Bạc bà, là người bán Thuý Kiều lần nữa về với lầu xanh.
徐海
Từ Hải
𠬠指揮劫㴜、對抗貝茹明(𥪝原作)。𥪝作品𧵑阮攸、翁㐌𡏦𥩯人物徐海𱺵𠬠𠊛英雄固本領。㐌𨑻錢贖翹𠺌樓青(𠓨吝𠄩)吧𡠣娘𫜵𱙡、𢖖󠄁妬𢴇翠翹報讎仍𠊛㐌陷害娘拱如搷恩仍𠊛𢴇扡翹。𠄩𠊛𤯩貝僥幸福:「𤳆英雄、𡛔嬋娟、斐願𠁔鳳惵緣騎蠬」。扔𧗱𢖖󠄁、翁被胡宗憲、𠬠員官總督𧵑朝廷茹明、打敗吧𣩂𨅸:「𥗁如𥒥、凭如銅、埃𥙩拯轉埃𢫝拯𨖨。」
Một chỉ huy cướp biển, đối kháng với nhà Minh (trong nguyên tác). Trong tác phẩm của Nguyễn Du, ông đã xây dựng nhân vật Từ Hải là một người anh hùng có bản lĩnh. Đã đem tiền chuộc Kiều khỏi lầu xanh (vào lần hai) và cưới nàng làm vợ, sau đó giúp Thuý Kiều báo thù những người đã hãm hại nàng cũng như đền ơn những người giúp đỡ Kiều. Hai người sống với nhau hạnh phúc: "trai anh hùng, gái thuyền quyên, phỉ nguyền sánh phượng đẹp duyên cưỡi rồng". Nhưng về sau, ông bị Hồ Tôn Hiến, một viên quan Tổng đốc của triều đình nhà Minh, đánh bại và chết đứng: "Trơ như đá, vững như đồng, ai lấy chẳng chuyển ai rung chẳng rời."
胡宗憲
Hồ Tôn Hiến
總督茹明、𨑻軍朝廷𠫾吊伐吧𨦬得徐海、扒𤯩翠翹。
Tổng đốc nhà Minh, đem quân triều đình đi điếu phạt và giết được Từ Hải, bắt sống Thuý Kiều.

尋影響 Tầm ảnh hưởng

幀描寫景姉㛪翠翹﨤金重𥪝𣈜節清明𧵑畫士黎正、撩𥪝營獨立𫇰。
Tranh miêu tả cảnh chị em Thuý Kiều gặp Kim Trọng trong ngày Tết Thanh minh của hoạ sĩ Lê Chánh, treo trong dinh Độc Lập cũ.

行𤾓𢆥過、『傳翹』吻㫻存在𥪝𠁀𤯩𧵑民族越。自妬、𪭼翹、𠻀翹、詠翹、幀翹、𧴤翹…㐌發生𥪝共同𠊛越。邊𧣲妬、𠬠數人物𥪝傳拱𠭤成人物典型、如:
Hàng trăm năm qua, Truyện Kiều vẫn luôn tồn tại trong đời sống của dân tộc Việt. Từ đó, lẩy Kiều, trò Kiều, vịnh Kiều, tranh Kiều, bói Kiều... đã phát sinh trong cộng đồng người Việt. Bên cạnh đó, một số nhân vật trong truyện cũng trở thành nhân vật điển hình, như:

  • 楚卿:指仍𠊛僤翁負情。
    Sở Khanh: chỉ những người đàn ông phụ tình.
  • 秀婆:指仍𠊛用婦女抵賣淫、吧收利𧗱𨉟。
    Tú bà: chỉ những người dùng phụ nữ để mại dâm, và thu lợi về mình.
  • 宦姐:指仍𠊛婦女固𧖱慳太過。
    Hoạn Thư: chỉ những người phụ nữ có máu ghen thái quá.

外𫥨、『傳翹』群𱺵題材朱各類型恪、如音樂、繪畫、𡑝叩、電影、書法…現𫢩、『傳翹』當得講𠰺𥪝門語文笠 9 吧笠 10 貝各段摘得撻𠸜如『姉㛪翠翹』、『景𣈜春』、『金翹﨤攑』、『翹於樓凝碧』、『馬監生𧷸翹』、『翠翹報恩抱怨』、『𢭂緣』、『餒傷𨉟』、『志氣英雄』、『誓願』、云云。
Ngoài ra, Truyện Kiều còn là đề tài cho các loại hình khác, như âm nhạc, hội hoạ, sân khấu, điện ảnh, thư pháp... Hiện nay, Truyện Kiều đang được giảng dạy trong môn Ngữ văn lớp 9 và lớp 10 với các đoạn trích được đặt tên như Chị em Thuý Kiều, Cảnh ngày xuân, Kim Kiều gặp gỡ, Kiều ở lầu Ngưng Bích, Mã Giám Sinh mua Kiều, Thuý Kiều báo ân báo oán, Trao duyên, Nỗi thương mình, Chí khí anh hùng, Thề nguyền, v.v.

印版 Ấn bản

𥪝各版印𨑜低、於𠬠數句𡨸固𠃣𡗉異版。
Trong các bản in dưới đây, ở một số câu chữ có ít nhiều dị bản.

『翠翹傳詳註』版覘雲氏。𡨸「覘」於低被曰逆、形旁「見」曰𠓀聲旁「占」、字形窒𥞖𡨸「貼」。
Thuý Kiều truyện tường chú bản Chiêm Vân thị. Chữ "chiêm" ở đây bị viết ngược, hình bàng "kiến" viết trước thanh bàng "chiêm", tự hình rất giống chữ "thiếp".

㗂越 Tiếng Việt

版𡨸喃 Bản chữ Nôm

  • 『金雲翹新傳』:金玉樓藏版、嗣德次 25 (1872)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Kim Ngọc lâu tàng bản, Tự Đức thứ 25 (1872)
  • 『金雲翹新傳』:盛美堂藏版、嗣德次 32 (1879)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Thịnh Mĩ đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)
  • 『金雲翹新傳』:官文堂藏版、嗣德次 32 (1879)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Quan Văn đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)
  • 『金雲翹新傳』:文源堂藏版、嗣德次 32 (1879)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Văn Nguyên đường tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)
  • 『金雲翹新傳』:寶花閣藏版、嗣德次 32 (1879)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Bảo Hoa các tàng bản, Tự Đức thứ 32 (1879)
  • 『翠翹傳詳註』:覘雲氏註訂、成泰次 16 (1905)
    Thuý Kiều truyện tường chú: Chiêm Vân thị chú đính, Thành Thái thứ 16 (1905)

版𡨸國語 Bản chữ Quốc ngữ

  • 『Poème 金雲翹傳』:由張永記翻音、印於柴棍𢆥 1875
    Poème Kim Vân Kiều truyện: do Trương Vĩnh Kí phiên âm, in ở Sài Gòn năm 1875
  • 『金雲翹新傳』:由阿䕯・堤・眉𠾸翻音、註釋吧譯𨖅㗂法固兼蹺版喃𠁟𠀧集印於波𠶋(1884-1885)
    Kim Vân Kiều tân truyện: do Abel des Michels phiên âm, chú thích và dịch sang tiếng Pháp có kèm theo bản nôm gồm ba tập in ở Paris (1884-1885)
  • 『金雲翹新傳』:由𠮙玟・呶咜漫翻音、印於河內𢆥 1897
    Kim Vân Kiều tân truyện: do Edmond Nordemann phiên âm, in ở Hà Nội năm 1897
  • 『斷腸新聲』:𧵑喬塋懋註釋、刻印於河內𢆥 1902
    Đoạn trường tân thanh: của Kiều Oánh Mậu chú thích, khắc in ở Hà Nội năm 1902
  • 『金雲翹新集』:由𡖡時賢詩字刻印𢆥 1906
    Kim Vân Kiều tân tập: do nhóm Thời hiền thi tự khắc in năm 1906
  • 『金雲翹廣集傳』:柳文堂藏版(1914)
    Kim Vân Kiều quảng tập truyện: Liễu Văn Đường tàng bản (1914)
  • 『金雲翹新傳』:福文堂藏版(1918)
    Kim Vân Kiều tân truyện: Phúc Văn đường tàng bản (1918)
  • 『金雲翹新集』:時賢詩字、廣盛堂藏版(1922)
    Kim Vân Kiều tân tập: Thời hiền thi tự, Quảng Thịnh đường tàng bản (1922)
  • 『金雲翹』:官文堂藏版(1923)
    Kim Vân Kiều: Quan Văn đường tàng bản (1923)
  • 𨑗曆撩墻戟𡱩 25 × 35 cm (超大)節 2017:『傳翹』得譔迻𬨠曆𱺵版『翹』由學者陶維英翻音吧註解、固及日仍研究翹學㵋一得共同科學公認。每張曆外段『翹』正文、群固份註解各詞𠸋、典跡。𥪝妬郭秋月擔責份分段 3.254 句六八『傳翹』成 365 段相應貝 365 張曆。畫士有孝𦘧幀明畫吧由公司責任有限安好發行[4]
    Trên lịch treo tường kích thước 25 × 35 cm (siêu đại) Tết 2017: Truyện Kiều được chọn đưa lên lịch là bản Kiều do học giả Đào Duy Anh phiên âm và chú giải, có cập nhật những nghiên cứu Kiều học mới nhất được cộng đồng khoa học công nhận. Mỗi trang lịch ngoài đoạn Kiều chính văn, còn có phần chú giải các từ khó, điển tích. Trong đó Quách Thu Nguyệt đảm trách phần phân đoạn 3.254 câu lục bát Truyện Kiều thành 365 đoạn tương ứng với 365 trang lịch. Hoạ sĩ Hữu Hiếu vẽ tranh minh hoạ và do Công ti trách nhiệm hữu hạn An Hảo phát hành

外語 Ngoại ngữ

  • 『金雲翹』:版㗂日、小松葵、於東京(1949)
    Kim Vân Kiều: bản tiếng Nhật, Komatsu Aoi, ở Tokyo (1949)
  • 『金雲翹』:版㗂中、黃軼球、於北京(1959)
    Kim Vân Kiều: bản tiếng Trung, Hoàng Dật Cầu, ở Bắc Kinh (1959)
  • 『Kiều』:版㗂呎、縎咂・𠱀𤎜、於巴𤄷霞(1957)
    Kiều: bản tiếng Séc, Gustav Franck, ở Praha (1957)
  • 『Kim Vân Kiều』:版㗂法、春越、春福、於波𠶋(1961)
    Kim Vân Kiều: bản tiếng Pháp, Xuân Việt, Xuân Phúc, ở Paris (1961)
  • 『Kim Vân Kiều』:版㗂英、黎春水、於柴棍(1963)
    Kim Vân Kiều: bản tiếng Anh, Lê Xuân Thuỷ, ở Sài Gòn (1963)
  • 『Das Mädchen Kiều』:版㗂德、印𢆥 1964
    Das Mädchen Kiều: bản tiếng Đức, in năm 1964
  • 『Kiều』:版㗂法、阮克援、於河內(1965)
    Kiều: bản tiếng Pháp, Nguyễn Khắc Viện, ở Hà Nội (1965)
  • 『Kim och Kieu』:版㗂瑞典、莫𨨷・頡麟、基𥉬・諧玲塸、㗚・連𥿠、於綀速莰(1969)
    Kim och Kieu: bản tiếng Thuỵ Điển, Magnus Hedlund, Claes Hylinger, Lars Lindvall, ở Stockholm (1969)
  • 『The Tale of Kieu』:版㗂英、黃生聰、於𫼩喔(1973)
    The Tale of Kieu: bản tiếng Anh, Huỳnh Sanh Thông, ở New York (1973)
  • 『金雲翹新傳』:版㗂日、 竹內與之助、於東京(1985)
    Kim Vân Kiều tân truyện: bản tiếng Nhật, Takeuchi Yonosuke, ở Tokyo (1985)
  • 『Histoire de Kieu』:版㗂法、黎高潘、於河內(1994)
    Histoire de Kieu: bản tiếng Pháp, Lê Cao Phan, ở Hà Nội (1994)
  • 『Kiều』:版㗂英、枚謹・高𠾸、於倫敦
    Kiều: bản tiếng Anh, Michael Councell, ở Luân Đôn
  • 『Kim Wen Kieov』:版㗂波蘭、於𱠲沙𠇕
    Kim Wen Kieov: bản tiếng Ba Lan, ở Warszawa
  • 『トゥイ・キォウの物語』:版㗂日、佐藤清二吧黒田佳子(2005)
    Thuý Kiều no Monogatari: bản tiếng Nhật, Sato Seiji và Kuroda Yoshiko (2005)
  • 『Киеу - Стенания истерзанной души』:版㗂俄、武世魁吧仈嗤璃・逋𠶙譯、阮輝煌編緝(2015)
    Kiều - Stenaniya isterzannoy dushi: bản tiếng Nga, Vũ Thế Khôi và Vasili Popov dịch, Nguyễn Huy Hoàng biên tập (2015)
  • 『Kiều in Dương Tường's version』:陽祥譯、於河內(2020)
    Kiều in Dương Tường's version: Dương Tường dịch, ở Hà Nội (2020)

𠬠數冊曰𧗱『傳翹』 Một số sách viết về Truyện Kiều

  • 陶維英。『詞典傳翹』。河內:茹出版科學社會(1974)
    Đào Duy Anh. Từ điển Truyện Kiều. Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học xã hội (1974)
  • 潘玉。『尋曉風格阮攸𥪝傳翹』(1985)
    Phan Ngọc. Tìm hiểu phong cách Nguyễn Du trong truyện Kiều (1985)
  • 陶泰尊。『文本傳翹-研究吧討論』。茹出版會茹文(2001)
    Đào Thái Tôn. Văn bản Truyện Kiều - Nghiên cứu và thảo luận. Nhà xuất bản Hội nhà văn (2001)
  • 𡗉作者。『傳翹-作品吧輿論』。茹出版文學(2002)
    Nhiều tác giả. Truyện Kiều - Tác phẩm và dư luận. Nhà xuất bản Văn học (2002)
  • 阮廣詢。『𡨸義傳翹』。茹出版文學(2004)
    Nguyễn Quảng Tuân. Chữ nghĩa Truyện Kiều. Nhà xuất bản Văn học (2004)
  • 禪師釋一幸。『抯𠬠𤿤𦰤-傳翹𨑜丐𥆾禪觀』。茹出版蘿貝。
    Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Thả một bè lau - Truyện Kiều dưới cái nhìn thiền quán. Nhà xuất bản Lá Bối.

轉體或𥙩感興 Chuyển thể hoặc lấy cảm hứng

  • 𣆅『金雲翹』公照𢆥 1924
    Phim Kim Vân Kiều công chiếu năm 1924
  • 組曲翹』彈𤳸藝士𥱬佐鄧玉龍
    Tổ khúc Kiều đàn bởi nghệ sĩ ghi ta Đặng Ngọc Long
  • MV 『幅屏風』(2020)𧵑鄭昇平貝背景𠬠茹研究作品文學古𤯩於時現代、欺當讀『傳翹』㐌不㘈落𧗱時代𧵑翹
    MV Bức bình phong (2020) của Trịnh Thăng Bình với bối cảnh một nhà nghiên cứu tác phẩm văn học cổ sống ở thời hiện đại, khi đang đọc Truyện Kiều đã bất ngờ lạc về thời đại của Kiều
  • 𣆅『』(2021)
    Phim Kiều (2021)
  1. 役忌諱𠸜𤤰黎昭統吧主鄭槰𥪝『傳翹』——阮才謹、科學言語學、大學國家河內、2008(Việc kị huý tên vua Lê Chiêu Thống và chúa Trịnh Bồng trong Truyện Kiều - Nguyễn Tài Cẩn, khoa Ngôn ngữ học, ĐHQGHN, 2008)
  2. 2,0 2,1 根據蹺教師阮祿、張1844(Căn cứ theo GS. Nguyễn Lộc, tr. 1844)
  3. 蹺楊廣涵、張379(Theo Dương Quảng Hàm, tr. 379.)
  4. 賞識『傳翹』過曆巴祿超𫰅。 藍田歲𥘷 03/10/2016、09:12、GMT+7("Thưởng thức Truyện Kiều qua lịch bloc siêu to". LAM ĐIỀN Tuổi Trẻ 03/10/2016, 09:12, GMT+7)